Hieroglifet egjiptiane dhe fjalë shqipe nga të cilat Thot-i mori shkas për të vizatuar hieroglifet e alfabetit fonetik egjiptian
Shkronja shqip
AIN = Shqiponja. Ishte simbol që tregonte edhe lindjen, vitalitetin e burrërisë, i cili frymëzonte krijesën.
në kohën antike, në fjalët që fillonin me, ky hieroglif shpesh zëvëndësohej me
Kjo është e kuptueshme sepse fillimi i gjithshkaje nuk mund të manifestohet direk por nëpërmjet formës së dukshme
A
BROF = Në këmbë. Tregon qëndrimin karakteristik të njeriut inteligjent krijuar nga periudha në pozite drejtë, me kokë lart, i cili është duke e ruajtur fuqinë lart në qiell e në mënyrë të përhershme. Shpreh lëvizjen inevolutive
fillimin falë së cilës njeriu perfeksionohet.
B
DORË. Si simbolikë paraqiste punën e dorës së njeriut, apo të gjitha intervenimet e njeriut për pronësi, me qelli që puna të jetë e begatshme e dobishme për njeriun. Ky hieroglif në shqipen mori formën D.
D
GATH = Si simbolikë paraqiste ndalesën - pengimin - gardhin në afërsi të faltores, në alfabetin shqip e mori formën G.
G
FJERË = paraqiste shlingën ose nepërkën, gjarpërin helmues, me kokë të shtypur në trajtë trekëndëshi, me dy dhëmbë në gojë dhe bisht të shkurtër. Edhe sipas shkencës moderne, zvarranikëk janë qëniet e para të dukura në tokë. Sipas librit të Zanafillës u krijuan përpara vegjetacionit, përpara se të gjitha kafshët e tjera. asaipas Thot-it i zvarranikët u ngritën nga"NU" (protolënda) në momentin në të cilin ATUM (zoti krijues, nënë dhe baba) u manifesta në botë; u ngritën për të duartrokitur Zotin.
Në fillim gjarpëri nuk ishte helmues; u bë në vijim për të ndëshkuar njeriun, i cili, me rënien e tijë (nga parajsa tokësore) përfshiu krijimin universal. Edhe sot e kësaj dite nepërka quhet FjERË, në Malësi, në dialektin gegë. Në shqipen mori formën F.
F
HIÈTË = Në ezoterizëm përfaqson tre fushat e jetës: fizik; astral, dhe shpirtëror; rruga e natyrshme për të arrirë fundin, me këtë, lumturinë e plotë, pa fund tek Zoti. Shenja tjetër përfaqëson evolucionin e gjërave.
Shikojmë hireogligin e dytë ,me të njëjtin kuptim, edhe në shkrimet e vjetra të Naacal, të cilat sipas James CHURCHWARD ("Mu: Il Continente Perduto", Sargan 1978), i ka futur në Birmaniadalla Madreterra (=Madre, io; Më, u) kontinet i zhdukur në oqeanin Paqësor rreth 12.000 më parë; kontinet në të cilin popullsia e tijë egzistonte që nga 50.000 vjet më parë. Hieroglifi , të cilin Thoti e quajti HJETË, d.m.th. ashtu siç e quajnë edhe sot arbereshët bishtalecin e flokëve, thurrjen, nyjën, lidhjen. Në shqipen mori formën H.
H
KUFË = Simbolin , Thoti, në sistemin e hieroglifeve, e quajti KUFË, d.m.th. nga shqipja KOFË (KOVË), e cila si simbolikë paraqiste enën ku bëhej përzierja e fuqisë per krijimin e materies. Në shqipen mori formën K.
K
MIRË = Mund të simbolizoj të mirën dhe mbarësinë; por edhe vdekjen. Në termin MIRË është shprehur antiteza: zhdukja e fundit për pafundësinë; zhdukja e dy kategorive të relativitetit: kohë dhe hapësirë për të arrirë qënien e vërtetë në pavdekësi.
M
GJÍ = Thoti e quajti GJI, emërtim shqip i gjinjve të femrës, nga i cili u lind shkronja GJ në shqipen.
Shqiptimi i këtyre dy hireoglifëve nuk gjehet në gjuhën ebraike edhe pse është shumë antike. Duhet të konsiderohet si një mbetje e çmuar e gjuhës së parë që qeriu fliste mbi tokë.
Gj
NU është fjalë e përbërë (në ujë, "nu" = është elementi i parë përbërës i ujit fillestar (kur u krijua bota) nga ku ka prejardhjen krijimi universal.. Edhe në Biblën e Shenjt shkruhet: "fryma e Zotit endej përmbi ujëra".
Hieroglifi "nu" përfaqsonte grafikisht e ujrave fillestar (kur u krijua bota), të dilje jashtë këtij uji do të thoshte "lindje", domethënë të kaloje nga forza në veprim.
N
U = Unë. Shpreh individualitet: unë dhe jo të tjerë. Në gjuhën shqipe mban të pa prekur kuptimin fillestar: unë.
Shenja e dytë, spiralja, përfaqëson shtjellimin e foecave prodhuese të kozmozit, të cilat vihen në lëvizje nga forcat egzistuese, në fillim nga,"nu".
U
PLIS = copë toke e punuar; plitë: tullë, bazament. Përfaqëson punën prodhuese të njëriut, i cili trasformon lëndën e papunuar ( q, qull =) pa formë, në lëndë të punueshme, duke aplikuar forcën e vullnetit dhe të krahëve.
P
QULL = hieroglifi quhej QULL, nga shqipja: materie pa formë, brumë, baltë, lloq, materie kjo që mund të transformohet me përzierje nga puna e njeriut. Ky hieroglif në shqipen mori formën Q.
Q
Këtu BUZË përfaqëson një organ nëpërmjet të cilit kalon ushqimi, që na japin mundësinë për të ekzistuar.
JETA: RROJË
R
STOL, STOLI = të dy shenjat janë simbole të lindes dhe të vdekjes; dhe akoma: të ringjalljes definitive. Në fasha mbidheshin të sapo lindurit, në fasha mbidheshin mumjet në pritje të linde së re: të rimishërimit ose ringjalljes përfundimtare. STOLI, përfaqson HIJESHIN (zbukurim shpirtëror) që siguron rrugën drejt dritës. Hireoglifi i parë ka si qëllim rrugën (udhë) për të mbërritur fitimtar në objektivin përfundimtar: hireoglifi i dytë që ka të njëtin tingull (S) na tregon, vështirsitë, pengesat, ndalesat, "mbylljet", bllokimet.
SIXHIR, edhe sot në gjuhën shqipe, (dialekti gegë) zinxhir,. Në hieroglifin e parë pamë përgatitjen e punëve të mira që duhen të bëhen për të fituar mbetërinë e Qiellit; në të dytin : vështirsitë që duhen kaluar për arritjen e qëllimit.
S,s
Enel i jep këtyre hieroglifëve të njëjtin tingull: "T". Unë jam dakord me De Bruck që i jep dy hireoglifëve dy tinguj të ndryshëm: të parit tingullin"t"; të dytit: tingullin e shkronjës "c" të gjuhës shqipe. hireoglifi
i vetmi që ekziston në piramidën e Keopit (10 x 20 cm) përfaqson postimi e përditshmëm të diellit; kuptimi i tij është GJITHSHKA, ABSOLUTI, PREFEKTI; ATIJ që nuk i mungon asgjë, ATIJ TË CILIT asgjë nuk mund ti shtohet apo hiqet; kuptim i cili ka mbetur i pa prekur në gjuhën shqipe: TËRË. Ka kuptim edhe si plotësia e ligjit, i famshmi TORA i Izrailitëve. Nga Tërë doli hireoglifi .
Hireoglifi (c shqipe.) ka dalë nga CIMPITH= mashë. Ka si shpjegim qëndresën ndaj "zjarrit", afshin e shpirtit, dhe entuziazmin në që të jep respekti ndaj Zotit, për të arritur shpëtimin e përjetshëm.
T alb
ISË = drita. Do të thotë që mendimi, parimi i jetës i simbolizuar nga dielli dhe i bërë nga forca krijuese, FJALA, është fiksuar në formë të dukshme në hieroglifin . "I" është emri i parë i dhënë Zotit nga njeriu(Shiko Dante Par. XXVI, 133; 136). Zoti është drita e përjetshme.
Në arbërisht drita quhet akoma "Isë". Isë, ishte emri i Iside, simbol i dritës. Nga ky emër ka dalë shkronja "I", e quajtur shkronja fisnike nga Platoni, tingulli i së cilës tregon që nga krijimi i botës: ZOTIN.
I, J
ASHIM O ASHER = degë, filiz dru i çarit (i plasaritur, i ndarë). Hieroglifi në fjalë paraqet veprimin ose aktivitetirl e njeriut në natyrë. Zaten edhe në gjuhën e sotme të shqipes flala ASHËR do të thotë ashkëll dru i vogël, i çarë për zjarr. Copë druri i çarë si dërrasa e hollë, që përdoret si petavër ose për të mbuluar çatinë, pullazin. Çati me ashra. Çaj (bëj) ashra. Me fjalë të tiera hieroglifi "ashër" i paraqiste tingujt â,tinguj këta që janë guturalë, por të zhdukur te toskët. Në shqip mori formën à.
Â, Ô
ZVARANIK o ZHVARANIK = zvarranik i tokës. Simbolizonte vuajtjen e shfrenuar, por zvarraniku konsiderohej frymezim i tërbuar e sentimental. Hieroglifi në fjalë në shqipen dha tingullin Z dhe Zh.
Z
SHI = Shiu. Si hieroglif paraqiste një liqen me ujë të shiut origjinal. Për më tepër, jeta, vdekja, rilindja, gjithmonë janë të lidhura me ujin "NU" ose "SHI", sepse në "NU" krijohet jeta. Nga ky hieroglif u krijua shkronja shqipe SH.
Marrë me shkurtime nga libri Thot – Tat parlava albanese i autorit Giuseppe Catapano
27 gusht 2010
Gjuha e krijuesve te kodit me te vjeter shkrues,gjuha Shqipe.
Siç e dime emrat e shkronjave te alfabetit grek jane ne te vertete trascrizioni i emrave fenikase te objekteve qe figurojne te njejtat shkronja.Fenikasit,te cilet sot mendohen si shpikesit e pare te alfabetit,prej te cilit rjedhin dhe alfabeti grek, e latin,shenja e trekendeshit "Δ"(nena e "D" se sotme) lexohej "d" dhe figuronte nje "dere",e cila ne gjuhen fenikase eshte emri "daleth".Habiterisht gjuha Shqipe eshte e lidhur me kete koncpet ne dy percaktime;1.Percaktimet emeror "dere" dhe "dalje".2.Percaktimin foljor "dal".Ne nje njohje me te thelle te percaktimeve te gjuhes Shqipe kemi format foljore "dilet", "dilte".Ngjashmeria analoge acrofonike-shkruese dydimensioneshe korisponduese me gjuhen Shqipe eshte shume e madhe.Konkluzion:Ne njohim me siguri sot vleren e shenjave-shkronja te gjuhes fenikase.Problemi i gjuhetareve te sotem eshte se nuk njohin gjuhen e krijuesve te kodit shkrues,e cila eshte gjuha Shqipe.
Nga "DAL" gjuha e Zotit krijon "NDAL".Pra shtohet nji "N" dhe jepet kuptimi i kundert.Duke perdorur thjesht llogjiken tone e cile remon gjithmone dhe do te shkoje tek llogjika e parashqiptarit te tejmocem nxjerrim qe;Kuptimin e NDALIMIT e jep thjeshtesisht vetem nje simbol shkrues;"N".Po te shkojme pak te gjuhet e europes habitemi sepse kemi;italisht-"NON",anglisht-"NOT".gjermanisht-"NICHT"Bullgarisht;не,katalan-no;Lituaneze-ne,polake-nie,portugeze-nãoRUMANISHT-NU,SHQIP-NUKRusisht,Ukrahina-не,Serbisht,sllovene-ne,kroate-ne,ceke-ne,dutch-niet,kineze-不(sa thjesht e bukur e nderton,duket qarte pengesa ndaj nje shigjete,sa moderne ne mendim kinezi i vjeter primiv!),Vietnami-không.............
Nga "DAL" gjuha e Zotit krijon "NDAL".Pra shtohet nji "N" dhe jepet kuptimi i kundert.Duke perdorur thjesht llogjiken tone e cile remon gjithmone dhe do te shkoje tek llogjika e parashqiptarit te tejmocem nxjerrim qe;Kuptimin e NDALIMIT e jep thjeshtesisht vetem nje simbol shkrues;"N".Po te shkojme pak te gjuhet e europes habitemi sepse kemi;italisht-"NON",anglisht-"NOT".gjermanisht-"NICHT"Bullgarisht;не,katalan-no;Lituaneze-ne,polake-nie,portugeze-nãoRUMANISHT-NU,SHQIP-NUKRusisht,Ukrahina-не,Serbisht,sllovene-ne,kroate-ne,ceke-ne,dutch-niet,kineze-不(sa thjesht e bukur e nderton,duket qarte pengesa ndaj nje shigjete,sa moderne ne mendim kinezi i vjeter primiv!),Vietnami-không.............
Shqipja, gjuha që lindi gjuhët indo-europiane
Nga pellazgjishtia në ilirishte dhe pastaj në shqipe u shtrashëgua dhe u ruajt gjuha më e vjetër e Europës. Eshtë vërtetuar me argumenta të forta se gjuha shqipe është gjuha mëmë indoevropiane dhe në ndihmë për të vërtetuar vjetërsinë e gjuhës dhe historisë vijne shkencat e gjuhesise dhe arkeologjise.
Po pse nuk u shkruajt gjuha shqipe ashtu si latinishtja dhe greqishtja? Edhe kjo nuk eshte e vertete, sepse ka dokumenta te shkruajtura te mbetura nga djegjet porse nuk jane zbuluar akoma dhe se gjuha shqipe eshte shkruajtur edhe me germat "latine" edhe ato "greke". Në lashtësi letrarëve dhe klerikëve u interesonte latinishtja dhe greqishtja sepse ato ishin gjuhët adminsitrative apo zyrtare. Kështu që dijetarët e lashtë grekë dhe romakë shkruajtën për ato ngjarje të kohës që ata mund t'i vërtetonin dhe t'i ruanin për brezat e tyre të ardhshëm.
Shkencëtarët e gjuhës na kanë bërë të njohim të fshehtat e gjuhëve, sepse analiza gjuhësore mund të ndjekë një gjuhë të shkruar që nga fillesat e saj më të herëshme dhe të zbulojmë lidhjet e saj me gjuhët e tjera dhe me burimin familjar të përbashkët. Pra gjuha njihet si një nga tiparet etnike themelore të një populli. Fjala ''Gjuhësi'' është përkufizuar si studim i ligjërrimit njerzor. Pjesë të rëndësishme të një studimi gjuhësor janë: klasifikimi i tingujve të gjuhës së folur, fjalë formimi, duke përfshirë gjininë, rrënjën, kompozimi, përkufizimi i saktë i fjalëve, renditja e duhur e fjalëve brenda një fjalie, gjurmimi i prejardhjes së një fjalie në gjuhën e origjinës, zhvillimi dhe ndryshimi i fjalës nëpërmes viteve, si dhe transmetimi i fjalës nga një gjuhë në tjetrën. Në këtë drejtim, studimi historik i një gjuhe në proçesin e ndryshimit nëpër vite e zgjidh arkeologjia duke hedhur dritë mbi një kulturë parahistorike.
Ashtu si në arkeologji edhe në kërkimet shkencore të gjuhës shqipe u morrën të huajt dhe jo vetë shqiptarët. Sepse shqiptarve u duhet të mbroheshin nga pushtuesit e ndryshëm që nuk e linin të diturohej. Në shekujt XIX dhe XX shkenca e gjuhësisë krahasuese bëri të mundur që studiuesit të përcaktonin origjinën e gjuhës shqipe dhe lidhjet e saj me gjuhët e tjera indoeuropjane. Shkencëtare qe bene emër ne këtë drejtim permenden:
Gotfrik Lajbnik 1646-1717, ishte filolog dhe deklaroi se gjuha shqipe rrjedh nga ilirishtja.
Hans Tunman 1746-1778, historian suedez profesor në Universitetin e Halles të Gjermanisë, ishte albanologji i parë që studioi shkencërisht origjininën e gjuhës së popullit shqiptar. Ai bëri kërkime në burrimet greke, latine, bizante dhe studioi fjalorin tre gjuhësh sllav-grek-shqip të Theodhor Kavaliotit të vitit 1770.
Hans Tunman arriti në përfundimin se shqiptarët janë vazhdues autokton të popullsisë së lashtë ilire, që as u romanizuan e as u asimiluan nga dyndjet e mëvonshme.
Johan Fon Han 1811-1869, austriak i diplomuar për drejtësi në Universitetin e Haidelbergut, i cili shërbeu si gjykatës i shtetit të ri grek, dhe më vonë si nënkonsull në Janinë, Johani iu fut studimeve të gjuhës shqipe bashkë me të ndriturin gjuhëtarin shqiptar Kostandin Kristoforidhin. Botoi tre vëllime 'Studime shqiptare mbi kulturën, gjuhën dhe historinë' dhe nxorri përfundimin se shqipja rrjedh nga ilirishtja dhe ilirishtja nga pellazgjishtja.
Franc Bop 1791-1867, profesor i Universitetit të Berlinit dhe themeluesi kryesor i gjuhësisë së krahasuar historike indoeuropjane. Botoi në vitin 1854 veprën e tij dhe nxorri përfundimin se shqipja bënë pjesë në familjen indoeuropjane dhe është gjuhë e veçantë pa simotër gjuhë tjetër.
Dhimitër Kamarda filolog italian me origjinë shqiptare botoi veprën 'Një ese e gramatikës krahasuese rreth gjuhës shqipe' më 1864, vërtetoi me dokumenta lashtësinë e gjuhës shqipe. Si një gjuhë ndër më të vjetra në botë.
Gustav Majer 1850-1900, profesor austriak në Universitetin e Gracit, antar i akademisë së shkencave të Vjenës, i cili u specializua në fushën e studimit të gjuhëve shqipe, greke dhe turke. Botoi librin 'Mbi pozitën e gjuhës shqipe në rrethin e gjuhëve indoeuropjane' në vitin 1883, që më vonë u pasua me 8 vëllime shkencore mbi historinë, gjuhën, poezinë, përrallat popullore shqipe dhe ngulmimet e arbëreshëve në Itali dhe Greqi.
Eduard Shnajder një studiues francez që shërbeu në qeverinë osmane të Shkodrës, shtoi në librin e tij për 'Pellazgjët dhe pasardhësit e tyre' më 1894 një leksion i hollësishëm teknik, ku gjuha shqipe paraqitet si 'tingëllimi më i pastër e më besnik i gjuhës pellazgje'.
Holder Pedersen 1867-1953, danez i cili punoi 35 vjet si profesor i gjuhësisë së krahasuese indoeuropjane në Universitetin e Kopenhagës. Për 35 vjet me rradhë botoi një varg punimesh shkencore mbi gjuhën shqipe, duke dhënë analiza të vleshme. Gjithashtu mblodhi e botoi folklorin shqiptar.
Norbert Jokli 1887-1942, gjuhëtar austriak me origjinë gjermano-çifute, biblotekar në Universitetin e Vjenës i kushtoi gjithë jetën studimeve të gjuhës shqipe. Para se të fillonte lufta e dytë botërore, atë e ftuan tu mësonte albanologjinë studiuesve shqiptar, mirëpo vdekja e tij në një kamp përqëndrimi nazist e privoi Shqipninë nga shërbimet e këtij studiuesi të madh.
Zef Skiroi 1865-1927, filolog i shquar italian me origjinë shqiptare bashkë me, Joklin dhe danezin Pedersen, janë cilësuar si tre albanologjët më të shquar. Studimet e profesor Skiroi nxorrën në dritë librin e tij ''Gjuha shqipe'' në Romë më 1932.
Mbas studimeve të shkencëtarëve të huaj rreth gjuhës dhe historis të shqiptarëve dolën dhe studiuesit e parë shqiptarë në drejtim të gjuhës shqipe si De Rada, Pashko Vasa, Kostandin Çekrezi, Kristo Dako, Profesori i madh dhe i shquar Eqerem Çabej, Androkli Kostallari, Aleks Buda, Shaban Demiraj, Mahir Domi, etj.
Kështu mbas shumë studimesh duke u bindur mbi një varg argumentesh, shkencëtarë apo gjuhëtarë të huaj dhe shqiptarë nxorrën përfundimin se populli shqiptar dhe gjuha shqipe e tij e kanë prejardhjen nga ilirët dhe ilirët nga pellazgët parahistorik. Në krahasimin gjuhësor midis shqipes, greqishtes dhe latinishtes së vjetër, është vërtetuar se shqipja si gjuhë është formuar më herët se këto të dy gjuhë të vjetra. Nje vertetim i pamohushem per vjetersin e gjuhes shqipe jane emertimet e qyteteve, maleve dhe lumenjeve qe jane trasheguar deri me sot duke iu qendruar edhe pushtimeve te gjata nga popujt e tjere, si p.sh; SCUPI-SHKUPI, SCODRA-SHKODRA, LISSUS-LEZHA, DURRACKIUM-DURRΛS, MATHI-MATI, lumi DRINUS-DRINI, mali TOMORRIS-TOMORRI etj. Trashegiminë nga pellazgjishtja ne ilirishte dhe me pas ne shqipe e kemi dhe nga emrat e vjeter qe jane edhe sot tek emertimi i njerezve si; HEKTOR, ALKET, TOMOR, DRINI, ILIR, TEUTA, GENTI, BARDHYLI etj. Te tilla emra jane mbi 800, qe ka mbledhur studiuesi Mahir Domi.
Po t'i hedhim një vështrim të shpejtë hartës të Europës, do të vëmë re se shumë qytete dhe krahina kanë emërtime të kuptimit në gjuhën shqipe dhe vetëm në gjuhën shqipe si per shembull:
Toskana në Itali qe e ka marrë këtë emër prej banorëve të saj, se ata ishin toskë te njejte me ato të Shqipërisë.
Brindizi lexohet ne shqip: bri ndezur.
Kryeqyteti i Francës Parisi është në shqip: i pari ose si i pari.
Marrsiella, qytet i Francës e ka marrë këtë emër nga shqiptarët në lashtësi sepse ai ka qenë dhe eshte qytet bregdetar tregëtar, pra marr dhe sjell.
Po të vërejmë emërtimet e qyteteve të lashta greke edhe keta kanë emra të kuptimit shqiptar, per shembull, Athina – a thënë, Edessa – e desha, Thiva - theva.
Po ashtu Homeri rrjedh nga fjalë shqipe, duke patur parasysh që ai ishte i verbër, pellazgjikët i vunë emrin i Mjerë, Homer. Veprat e tij Iliada dhe Odisea (Udhë sheh) janë legjenda pellazgje ose shqiptare, që u shkruajtën nga Homeri dhe gjatë shekujve u përvetësuan nga shkruesit e mëvonshëm bizantine. Tek Iliada, të gjithë kryetarët e fiseve, pjesmarrës në betejën e Trojës dhe vendet nga vinin kanë emra të kuptimit në shqip, per shembull:
Mikena - mik kena/kemi, mbret ishte Agamenoni..Menelao - mëndja e la, ishte mbret i Spartës, vëllai i Agamemnonit.Mirmidonët - mirditorët, kishin mbret Aqilean ose Akilin, që do të thotë-aq i lehtë.Elena - e lanë mend.Priami – i parë jam ose prij jam, mbreti i Trojës.Paridi - i pari që di, etj.
Në të gjitha kohërat bizantinët kanë pasur maninë për të përshtatur fjalet jo-greke në fjale greke. Kjo mënyrë veprimi ka ndryshuar deridiku dhe mënyrën e shqiptimit të fjaleve ose emrave. Megjithatë, po te shohim perendite e lashta te Olimpit ku besonin greket ne lashtesi, do verejme se ato perendi lexohen apo kuptohen vetem ne gjuhen shqipe si pershembul: Zeus - Zë, eshte perendia me e fuqishme qe kishte per grua perendin Hera - Era. Perendia tjeter Letos – Leton. Zeusi me vone u martua me perendeshen Mentis - mend dhe linden Athinane. Marsi, ishte perendia e luftes dhe shume here nxiste grindje midis njerezve prandaj e pat marre emrin nga shqipja ''i marrë''. Perendia Apollon mendoj se e ka marre kete emer nga shqipja, apo-loni, dhe vertet Apolloni ishte perendi i muzikes, poezise dhe harqeve, dhe çfar bente Apolloni! Luante muzik, i ndryshonte drejtimin shigjetave. Loja me e dashur per te luajtur per femijet ishte shigjeta. Perendia e detit quhej Tetis, qe shume lehte ne shqipe T zevendesohet me D.
Po të shohim ditës e javës në gjuhën shqipe vërejmë se kanë një kuptim të plotë shqiptar dhe të perëndive ku besonin pellazgjët. E Diela, është dita që përfaqson Diellin ngaqë e Diela është dita më me shumë diell. E Hëna përfaqson Hënën. E Marta është dita e Marsit dhe quhet si ditë e marrë. E Mërkura është dita e Mërkurit. E Enjta nuk është zbuluar akoma. E Premtja është dita e zezë, të pren, e prenë. E Shtuna përfaqson Saturnin.
Nderkohë, grekët bizantinë ditët e javës i emërtojnë keshtu: e diela përfaqson Zotin, e hëna është dyshi, e marta, është treshi, e mërkura, është katra, e enjtia, është e pesta, e premtja, është dita e shën Mërisë, te shtunën e kanë marë nga hebrejtë.
Siç shihet shqiparët emërtimin e ditëve të javës e kanë më të vjetër se grekët, gjë që tregon se shqiptarët janë më të vjetër si popull në Ballkan. Edhe betimin pellazgjët e bënin për kokën e nënës, babait, ashtu si betohen dhe shqipëtarët sot, për kokën e nënës dhe të babait. Pellazgjët me zakonet, muzikën, veshjen dhe veçanërisht me gjuhën e tyre shqipe, i kanë qëndruar kohës në tokat e tyre.
Shumë të dhëna historike greke, latine përmendin rastësisht ndonjë kontakt ushtarak, diplomat, tregëtar dhe fetar me shqiptarët. Më vonë udhëtarë europianë, dijetar, aventurier shkruajtën për ashpërsinë malore të vendit, për luftëtarët krenarë apo për veshjet karakteristike. Uliam Shekspir nuk e pat vizituar kurrë Shqipërinë, por ai vendosi komedinë e tij ''Nata e Dymbëdhjetë'' në Iliri, pra në Shqipëri. Lordi Bajron ngeli kaq i gëzuar dhe i lumtur në takimet me shqiptarët, sa që i shkruante nënës së tij se do të blinte një kostum shqiptar dhe do ta vishte; fatkeqësisht kjo veshje u përvetësua nga grekërit dhe njihet sot si kostumi kombëtar grek (!?)
Përrallat, legjendat dhe trimëria shqiptare do arrinin deri në Filipine, ku historia e dashurisë diku në mbretërinë e Shqipërisë me titull ''FLORANT AT LAURA'' do të shkruej në gjuhën tagaloge nga autori filipinas Leonard Tugjy. Legjenda e heroit kombëtar Skënderbeut, tregohet nga çifuti spanjoll në veprën e Leongfellout me titull ''Përrallat e hanit buzë rrugës''.
Në përfundim duhet theksuar se mendimi i përgjithshëm shkencor është se populli shqiptar dhe gjuha shqipe janë pasardhësit modernë të Ilirve dhe Pellazgjikëve, dhe fillesave indoeuropjane. Kjo e bën edhe më të qartë arsyjen përse populli shqiptar i vjetër është mbajtur i patundur pas gjuhës dhe kulturës së tij të lashtë. Ndonëse atdheu i ynë është pushtuar shpesh nga grekërit, romakët, sllavët dhe turqit, edhe ndonëse shpesh kemi përdorur gjuhëra tregëtie, të ardhura nga larg, njerzit që sot njihen si shqiptarë kanë ruajtur me vendosmëri e sukses, zakonet, traditat dhe dallimin tonë të lashtë Ilir e Pellazgjik. Por që të ruhen edhe në të ardhmen duhet që shqiptarët të kujdesen sa me shume për zhvillimin e më tejshëm arsimor-shkencor, të ndërtojnë institucione, universitete të tyre kombëtare dhe t'i ruajnë me fanatizëm nga armiqtë shekullor të popullit shqiptar.
Për këtë studim u shfrytëzuan libri ''Enigma'' i autorit francez Robert D'Angly; libri i autorit amerikan Edvin E. Zhak ''Shqiptarët''; librat e autorit arvanitas Aristidh Kolia ''Arvanitët dhe preardhja e grekëve'' dhe ''Gjuha e Zotit''; revista ''Ekskluzive'' botim i Prishtinës; libri ''Iliada'' i autorit Homeri; biblioteka e at Antonio Bellushit dhe revista italiane-greke-shqiptare ''Lidhja'' 1980-2003, organ i ''Lidhjes së Arbëreshëve të Italis së Jugut''.
Po pse nuk u shkruajt gjuha shqipe ashtu si latinishtja dhe greqishtja? Edhe kjo nuk eshte e vertete, sepse ka dokumenta te shkruajtura te mbetura nga djegjet porse nuk jane zbuluar akoma dhe se gjuha shqipe eshte shkruajtur edhe me germat "latine" edhe ato "greke". Në lashtësi letrarëve dhe klerikëve u interesonte latinishtja dhe greqishtja sepse ato ishin gjuhët adminsitrative apo zyrtare. Kështu që dijetarët e lashtë grekë dhe romakë shkruajtën për ato ngjarje të kohës që ata mund t'i vërtetonin dhe t'i ruanin për brezat e tyre të ardhshëm.
Shkencëtarët e gjuhës na kanë bërë të njohim të fshehtat e gjuhëve, sepse analiza gjuhësore mund të ndjekë një gjuhë të shkruar që nga fillesat e saj më të herëshme dhe të zbulojmë lidhjet e saj me gjuhët e tjera dhe me burimin familjar të përbashkët. Pra gjuha njihet si një nga tiparet etnike themelore të një populli. Fjala ''Gjuhësi'' është përkufizuar si studim i ligjërrimit njerzor. Pjesë të rëndësishme të një studimi gjuhësor janë: klasifikimi i tingujve të gjuhës së folur, fjalë formimi, duke përfshirë gjininë, rrënjën, kompozimi, përkufizimi i saktë i fjalëve, renditja e duhur e fjalëve brenda një fjalie, gjurmimi i prejardhjes së një fjalie në gjuhën e origjinës, zhvillimi dhe ndryshimi i fjalës nëpërmes viteve, si dhe transmetimi i fjalës nga një gjuhë në tjetrën. Në këtë drejtim, studimi historik i një gjuhe në proçesin e ndryshimit nëpër vite e zgjidh arkeologjia duke hedhur dritë mbi një kulturë parahistorike.
Ashtu si në arkeologji edhe në kërkimet shkencore të gjuhës shqipe u morrën të huajt dhe jo vetë shqiptarët. Sepse shqiptarve u duhet të mbroheshin nga pushtuesit e ndryshëm që nuk e linin të diturohej. Në shekujt XIX dhe XX shkenca e gjuhësisë krahasuese bëri të mundur që studiuesit të përcaktonin origjinën e gjuhës shqipe dhe lidhjet e saj me gjuhët e tjera indoeuropjane. Shkencëtare qe bene emër ne këtë drejtim permenden:
Gotfrik Lajbnik 1646-1717, ishte filolog dhe deklaroi se gjuha shqipe rrjedh nga ilirishtja.
Hans Tunman 1746-1778, historian suedez profesor në Universitetin e Halles të Gjermanisë, ishte albanologji i parë që studioi shkencërisht origjininën e gjuhës së popullit shqiptar. Ai bëri kërkime në burrimet greke, latine, bizante dhe studioi fjalorin tre gjuhësh sllav-grek-shqip të Theodhor Kavaliotit të vitit 1770.
Hans Tunman arriti në përfundimin se shqiptarët janë vazhdues autokton të popullsisë së lashtë ilire, që as u romanizuan e as u asimiluan nga dyndjet e mëvonshme.
Johan Fon Han 1811-1869, austriak i diplomuar për drejtësi në Universitetin e Haidelbergut, i cili shërbeu si gjykatës i shtetit të ri grek, dhe më vonë si nënkonsull në Janinë, Johani iu fut studimeve të gjuhës shqipe bashkë me të ndriturin gjuhëtarin shqiptar Kostandin Kristoforidhin. Botoi tre vëllime 'Studime shqiptare mbi kulturën, gjuhën dhe historinë' dhe nxorri përfundimin se shqipja rrjedh nga ilirishtja dhe ilirishtja nga pellazgjishtja.
Franc Bop 1791-1867, profesor i Universitetit të Berlinit dhe themeluesi kryesor i gjuhësisë së krahasuar historike indoeuropjane. Botoi në vitin 1854 veprën e tij dhe nxorri përfundimin se shqipja bënë pjesë në familjen indoeuropjane dhe është gjuhë e veçantë pa simotër gjuhë tjetër.
Dhimitër Kamarda filolog italian me origjinë shqiptare botoi veprën 'Një ese e gramatikës krahasuese rreth gjuhës shqipe' më 1864, vërtetoi me dokumenta lashtësinë e gjuhës shqipe. Si një gjuhë ndër më të vjetra në botë.
Gustav Majer 1850-1900, profesor austriak në Universitetin e Gracit, antar i akademisë së shkencave të Vjenës, i cili u specializua në fushën e studimit të gjuhëve shqipe, greke dhe turke. Botoi librin 'Mbi pozitën e gjuhës shqipe në rrethin e gjuhëve indoeuropjane' në vitin 1883, që më vonë u pasua me 8 vëllime shkencore mbi historinë, gjuhën, poezinë, përrallat popullore shqipe dhe ngulmimet e arbëreshëve në Itali dhe Greqi.
Eduard Shnajder një studiues francez që shërbeu në qeverinë osmane të Shkodrës, shtoi në librin e tij për 'Pellazgjët dhe pasardhësit e tyre' më 1894 një leksion i hollësishëm teknik, ku gjuha shqipe paraqitet si 'tingëllimi më i pastër e më besnik i gjuhës pellazgje'.
Holder Pedersen 1867-1953, danez i cili punoi 35 vjet si profesor i gjuhësisë së krahasuese indoeuropjane në Universitetin e Kopenhagës. Për 35 vjet me rradhë botoi një varg punimesh shkencore mbi gjuhën shqipe, duke dhënë analiza të vleshme. Gjithashtu mblodhi e botoi folklorin shqiptar.
Norbert Jokli 1887-1942, gjuhëtar austriak me origjinë gjermano-çifute, biblotekar në Universitetin e Vjenës i kushtoi gjithë jetën studimeve të gjuhës shqipe. Para se të fillonte lufta e dytë botërore, atë e ftuan tu mësonte albanologjinë studiuesve shqiptar, mirëpo vdekja e tij në një kamp përqëndrimi nazist e privoi Shqipninë nga shërbimet e këtij studiuesi të madh.
Zef Skiroi 1865-1927, filolog i shquar italian me origjinë shqiptare bashkë me, Joklin dhe danezin Pedersen, janë cilësuar si tre albanologjët më të shquar. Studimet e profesor Skiroi nxorrën në dritë librin e tij ''Gjuha shqipe'' në Romë më 1932.
Mbas studimeve të shkencëtarëve të huaj rreth gjuhës dhe historis të shqiptarëve dolën dhe studiuesit e parë shqiptarë në drejtim të gjuhës shqipe si De Rada, Pashko Vasa, Kostandin Çekrezi, Kristo Dako, Profesori i madh dhe i shquar Eqerem Çabej, Androkli Kostallari, Aleks Buda, Shaban Demiraj, Mahir Domi, etj.
Kështu mbas shumë studimesh duke u bindur mbi një varg argumentesh, shkencëtarë apo gjuhëtarë të huaj dhe shqiptarë nxorrën përfundimin se populli shqiptar dhe gjuha shqipe e tij e kanë prejardhjen nga ilirët dhe ilirët nga pellazgët parahistorik. Në krahasimin gjuhësor midis shqipes, greqishtes dhe latinishtes së vjetër, është vërtetuar se shqipja si gjuhë është formuar më herët se këto të dy gjuhë të vjetra. Nje vertetim i pamohushem per vjetersin e gjuhes shqipe jane emertimet e qyteteve, maleve dhe lumenjeve qe jane trasheguar deri me sot duke iu qendruar edhe pushtimeve te gjata nga popujt e tjere, si p.sh; SCUPI-SHKUPI, SCODRA-SHKODRA, LISSUS-LEZHA, DURRACKIUM-DURRΛS, MATHI-MATI, lumi DRINUS-DRINI, mali TOMORRIS-TOMORRI etj. Trashegiminë nga pellazgjishtja ne ilirishte dhe me pas ne shqipe e kemi dhe nga emrat e vjeter qe jane edhe sot tek emertimi i njerezve si; HEKTOR, ALKET, TOMOR, DRINI, ILIR, TEUTA, GENTI, BARDHYLI etj. Te tilla emra jane mbi 800, qe ka mbledhur studiuesi Mahir Domi.
Po t'i hedhim një vështrim të shpejtë hartës të Europës, do të vëmë re se shumë qytete dhe krahina kanë emërtime të kuptimit në gjuhën shqipe dhe vetëm në gjuhën shqipe si per shembull:
Toskana në Itali qe e ka marrë këtë emër prej banorëve të saj, se ata ishin toskë te njejte me ato të Shqipërisë.
Brindizi lexohet ne shqip: bri ndezur.
Kryeqyteti i Francës Parisi është në shqip: i pari ose si i pari.
Marrsiella, qytet i Francës e ka marrë këtë emër nga shqiptarët në lashtësi sepse ai ka qenë dhe eshte qytet bregdetar tregëtar, pra marr dhe sjell.
Po të vërejmë emërtimet e qyteteve të lashta greke edhe keta kanë emra të kuptimit shqiptar, per shembull, Athina – a thënë, Edessa – e desha, Thiva - theva.
Po ashtu Homeri rrjedh nga fjalë shqipe, duke patur parasysh që ai ishte i verbër, pellazgjikët i vunë emrin i Mjerë, Homer. Veprat e tij Iliada dhe Odisea (Udhë sheh) janë legjenda pellazgje ose shqiptare, që u shkruajtën nga Homeri dhe gjatë shekujve u përvetësuan nga shkruesit e mëvonshëm bizantine. Tek Iliada, të gjithë kryetarët e fiseve, pjesmarrës në betejën e Trojës dhe vendet nga vinin kanë emra të kuptimit në shqip, per shembull:
Mikena - mik kena/kemi, mbret ishte Agamenoni..Menelao - mëndja e la, ishte mbret i Spartës, vëllai i Agamemnonit.Mirmidonët - mirditorët, kishin mbret Aqilean ose Akilin, që do të thotë-aq i lehtë.Elena - e lanë mend.Priami – i parë jam ose prij jam, mbreti i Trojës.Paridi - i pari që di, etj.
Në të gjitha kohërat bizantinët kanë pasur maninë për të përshtatur fjalet jo-greke në fjale greke. Kjo mënyrë veprimi ka ndryshuar deridiku dhe mënyrën e shqiptimit të fjaleve ose emrave. Megjithatë, po te shohim perendite e lashta te Olimpit ku besonin greket ne lashtesi, do verejme se ato perendi lexohen apo kuptohen vetem ne gjuhen shqipe si pershembul: Zeus - Zë, eshte perendia me e fuqishme qe kishte per grua perendin Hera - Era. Perendia tjeter Letos – Leton. Zeusi me vone u martua me perendeshen Mentis - mend dhe linden Athinane. Marsi, ishte perendia e luftes dhe shume here nxiste grindje midis njerezve prandaj e pat marre emrin nga shqipja ''i marrë''. Perendia Apollon mendoj se e ka marre kete emer nga shqipja, apo-loni, dhe vertet Apolloni ishte perendi i muzikes, poezise dhe harqeve, dhe çfar bente Apolloni! Luante muzik, i ndryshonte drejtimin shigjetave. Loja me e dashur per te luajtur per femijet ishte shigjeta. Perendia e detit quhej Tetis, qe shume lehte ne shqipe T zevendesohet me D.
Po të shohim ditës e javës në gjuhën shqipe vërejmë se kanë një kuptim të plotë shqiptar dhe të perëndive ku besonin pellazgjët. E Diela, është dita që përfaqson Diellin ngaqë e Diela është dita më me shumë diell. E Hëna përfaqson Hënën. E Marta është dita e Marsit dhe quhet si ditë e marrë. E Mërkura është dita e Mërkurit. E Enjta nuk është zbuluar akoma. E Premtja është dita e zezë, të pren, e prenë. E Shtuna përfaqson Saturnin.
Nderkohë, grekët bizantinë ditët e javës i emërtojnë keshtu: e diela përfaqson Zotin, e hëna është dyshi, e marta, është treshi, e mërkura, është katra, e enjtia, është e pesta, e premtja, është dita e shën Mërisë, te shtunën e kanë marë nga hebrejtë.
Siç shihet shqiparët emërtimin e ditëve të javës e kanë më të vjetër se grekët, gjë që tregon se shqiptarët janë më të vjetër si popull në Ballkan. Edhe betimin pellazgjët e bënin për kokën e nënës, babait, ashtu si betohen dhe shqipëtarët sot, për kokën e nënës dhe të babait. Pellazgjët me zakonet, muzikën, veshjen dhe veçanërisht me gjuhën e tyre shqipe, i kanë qëndruar kohës në tokat e tyre.
Shumë të dhëna historike greke, latine përmendin rastësisht ndonjë kontakt ushtarak, diplomat, tregëtar dhe fetar me shqiptarët. Më vonë udhëtarë europianë, dijetar, aventurier shkruajtën për ashpërsinë malore të vendit, për luftëtarët krenarë apo për veshjet karakteristike. Uliam Shekspir nuk e pat vizituar kurrë Shqipërinë, por ai vendosi komedinë e tij ''Nata e Dymbëdhjetë'' në Iliri, pra në Shqipëri. Lordi Bajron ngeli kaq i gëzuar dhe i lumtur në takimet me shqiptarët, sa që i shkruante nënës së tij se do të blinte një kostum shqiptar dhe do ta vishte; fatkeqësisht kjo veshje u përvetësua nga grekërit dhe njihet sot si kostumi kombëtar grek (!?)
Përrallat, legjendat dhe trimëria shqiptare do arrinin deri në Filipine, ku historia e dashurisë diku në mbretërinë e Shqipërisë me titull ''FLORANT AT LAURA'' do të shkruej në gjuhën tagaloge nga autori filipinas Leonard Tugjy. Legjenda e heroit kombëtar Skënderbeut, tregohet nga çifuti spanjoll në veprën e Leongfellout me titull ''Përrallat e hanit buzë rrugës''.
Në përfundim duhet theksuar se mendimi i përgjithshëm shkencor është se populli shqiptar dhe gjuha shqipe janë pasardhësit modernë të Ilirve dhe Pellazgjikëve, dhe fillesave indoeuropjane. Kjo e bën edhe më të qartë arsyjen përse populli shqiptar i vjetër është mbajtur i patundur pas gjuhës dhe kulturës së tij të lashtë. Ndonëse atdheu i ynë është pushtuar shpesh nga grekërit, romakët, sllavët dhe turqit, edhe ndonëse shpesh kemi përdorur gjuhëra tregëtie, të ardhura nga larg, njerzit që sot njihen si shqiptarë kanë ruajtur me vendosmëri e sukses, zakonet, traditat dhe dallimin tonë të lashtë Ilir e Pellazgjik. Por që të ruhen edhe në të ardhmen duhet që shqiptarët të kujdesen sa me shume për zhvillimin e më tejshëm arsimor-shkencor, të ndërtojnë institucione, universitete të tyre kombëtare dhe t'i ruajnë me fanatizëm nga armiqtë shekullor të popullit shqiptar.
Për këtë studim u shfrytëzuan libri ''Enigma'' i autorit francez Robert D'Angly; libri i autorit amerikan Edvin E. Zhak ''Shqiptarët''; librat e autorit arvanitas Aristidh Kolia ''Arvanitët dhe preardhja e grekëve'' dhe ''Gjuha e Zotit''; revista ''Ekskluzive'' botim i Prishtinës; libri ''Iliada'' i autorit Homeri; biblioteka e at Antonio Bellushit dhe revista italiane-greke-shqiptare ''Lidhja'' 1980-2003, organ i ''Lidhjes së Arbëreshëve të Italis së Jugut''.
THE LANGUAGE OF GOD - by James Wm. Pandeli
The Illyrian Language
It is the purpose of this writing to inspire thought; to enlighten the people of the Illyrian (Albanian) heritage; to help the Jews understand the ancient roots of their religion and hopefully enlighten the peoples of Christianity and Islam as well by placing in proper perspective these monotheistic (oneGod) religions within the context of the evolution of man. Prehistoric man created the ideas, names of the gods and religious stories through his perceptions and understandings ofthe natural surroundings. It is the Illyrian (Albanian) language that appears to translate this phenomenon.
This attempt may help to reconcile Darwin's Theory of Evolution of 1859 with the creationist idea of a beginning that took place some 5764 years ago. As Darwin's theory might be referred to as the 'language of nature', the Illyrian (Albanian) language could be referred to as the 'language of god'.
This may all have become possible because the 'Greek code' had been deciphered when parts of Hesiod's 'Theogony' (Genesis of the Gods)c. 700 B.C., was analyzed and placed within an Illyrian (Albanian) context in 1980, using the Albanian language as the tool in gaining a new insight into his work. Hesiod was a Greek farmer/shepard turned poet.
Albanian is the oldest language in Europe and by some accounts has been compared to Etruscan (Z. Mayani, 'Etruscans Begin to Speak'). The Albanian alphabet was not developed until 1878 and the majority of the population was illiterate as recent as 1945. The Albanians are considered the descendents ofthe Illyrians. There is little record of the Illyrian civilization as they supposedly left no writings, a fact that I find increasingly hard to believe.
The Greeks were the scribes for the translations of the books of the Bible from Hebrew to Greek. They may have been the unknowing scribes for some of the Illyrian history though it appears they did not understand the stories past on to them by the Illyrian people. 'From what parents the gods are derived or whether they were in existence from all time, and what they are like in shape, the Greeks do not know till this day when I write these lines' says Herodotus, Greek historian (c. 485-425 B.C.) (Book II, 53). It should be noted that the translation of the Bible, wherein the monotheistic concept was introduced to the western world, had been completed during the beginning of thefirst millenium. While this translation process was taking place the Alexandria (Egypt) Library was destroyed. It was said that this library contained the story of mankind.
It should have been the wonder of the ages how the Greeks could have been the scribes of both the early Illyrian vocal histories and have understood none of it, as has been proven with the analysis of Hesiod's work, and some centuries later became the translators for one of the most important religiousdocuments, the Bible, yet understood little of the roots of the evolution of religion in their world. Maybe now that we might begin to recognize that there is a 'language of god', a language that gave translation to the evolution of religion that we know in our world, we can begin to view this evolution with a clearer perspective.
II An Illyrian World
It is my contention that long before the 'beginning of the world' as expressed in Genesis, the first book of the Bible, there was an Illyrian world in the prehistoric era. It was one that had great religious influence over the Mediterranean world and the areas of the regions known as the Middle East and northern Africa. Though some of this Illyrian influence may have been lost to the Jews in their early culture it is probable that the teachers of Abraham, the Patriarch of the Jews, were aware of it.
The concepts of 'west' and 'ancestors' were important parts of the prehistoric cultures in the ancient world. In Albanian the word 'perendim' translates to 'west'. The word 'Perendia' translates to 'God' or 'god-like'. In Albanian the words 'ze fare' translates to 'the voice (or message) of the ancestors'. The Greek name for 'west wind' was 'zephyr' which probably derivesfrom the Albanian word 'ancestors'.
Some European scholars have tried to find the key to the Illyriansbecause they sensed that it might have been a missing link to understanding the religious evolution in the western world. They were unsuccessful in finding this Illyrian world, and it appears that they could not imagine a wider implication. A reasoning process may enlighten us - help us to understand the religious and spiritual phenomenon in nature that enlightened prehistoric man. It seems to have been lost almost from the beginning of the historic era and became more political in its evolution.
III The Concepts: Ou, Ra, and Tos
In Greek, Ouranos was considered the first god, the god of heaven. If one were to separate the name 'Ouranos', to 'Ou' 'ra', it would translate into Albanian 'I' 'fell'. 'Ou' survives in Albanian as the personal pronoun 'I'. It was my contention that 'Ou' was the name of the first god in the line of succession of gods. Imagine yourself as a cave-dweller living many thousandsof years ago. When you stand on the earth and view the earth and sky, does not the sky appear to fall to the earth in every direction you view? You do not have the understanding that the world is round. It appears that a dome forms over the earth.
Hesiod states: "And Earth first bare starry Heaven, equal to herself, to cover (extend over) her on every side,..." (c.700 B.C.)
It is my contention that this concept, the sky appearing to fall to earth, may have been the most significant to the people of the prehistoric era when their religious ideas were evolving. As a result, the 'ra' expressing this understanding, found its way throughout the cultures of the Middle East and North Africa over hundreds, maybe even thousands of years, in the prehistoric era.We see the word in the name Mediterranean. In Albanian that would translate as 'with the falling day'. Of course this analysis has never been made because the scholars could only see 'Latin'. This has been true with many analyses of the ancient world, the scholars see 'Latin' or 'Greek', or 'Hebrew' then fit a reasoning process to it. Of course, to some extent, I do the same with Illyrian (Albanian) but there is one difference - the Illyrian language is coincident with ideas that are better explained by the 'view' in prehistoric man's world, the evolutionary timetable within which he lived, than any subsequent document left behind by man.
One point should be made clear with regard to the first god. This should not be confused with the idea of a supreme god within the Illyrian scheme. The supreme god to most people of the prehistoric world was the Mother-Earth. In some cultures she survived the prehistoric world and it is a familiar concept in recorded history.
The concept 'Tos' ... When Hesiod was describing the beginning of the world he mentions that in the beginning there was 'Chaos' an emptiness or a state of disorder. And next was formed 'Ge', the earth...
In Albanian there are four principal divisions of people that have emerged from an unrecorded past. The four divisions include the tribes Geg, located north of the Shkumbini River in central Albania (the ancient name of the river was Genusus; 'north' in Albanian 'veri' translates to 'the place of theegg'; 'Shkumbe' in Albanian translates to 'foam', and the oldest story of Aphrodite is of a foam birth, though the Greek version of that birth is not coincident with any Illyrian understanding). To the south of the river were the Tosk, Lab and Cham. With regard to Hesiod's first two names 'chaos' and 'ge', my thought was that they represented two of the four Albanian divisions. I did notallow the dialect of 'Kaos' to dissuade my observation from the Albanian 'Cha'. (The discussion and subsequent persuasion in this writer's book 'Oh Albania, My Poor Albania' satisfied many doubts as to the possible validity since it resulted in the breaking of the 'Greek code' and made many new analyses of the prehistoric world possible. In fact it was a factor in solving the 'mystery' of the Illyrian world.)
My conclusion had been that if the 'Ge' was the mother, in the north, the place of the egg, then the 'Tos' might be the father in this scheme - something that had eluded the Greeks. In Albanian the word 'tos' refers to 'pluhur' which translated to mean 'dust'. The Albanian word 'plehu' translates as 'fertilize'. My thought was that the moisture or perhaps the drizzle of rain in the air on a moonlit night might have been likened to the dust-like appearance one might see in the air during daylight. The prehistoric peoples may have equated this 'dust' as a 'fertilizing' of Mother Earth - not in the factual scientific terms we know today, but in some reasoning that they could comprehend in their time. It is my belief that the 'tos' was synonymous with the concept of 'fertilization'.
IV The Names: 'Torah', 'Ur'
The Torah is one of the most important documents in Jewish culture. It may be said that the Torah is the whole body of Jewish religious literature including the Scriptures (the Bible). More specifically the Torah is considered the first five books of the Old Testament of the Bible: Genesis, Exodus, Levitus, Numbers and Deuteronomy. In the Jewish tradition, it is the introductionof the 'One God' to the Jewish people, and subsequently to a large part of the human race represented by the people of Christianity and the people of Islam.
Abraham was the founder of Judaism, the first great patriarch who introduced the concept of monotheism - the doctrine in the belief that there is only one God. He was born in Ur, a place in Iraq.
Quite simply it is my contention that the 'To' in 'Torah' represents the 'fertilization', and the 'rah', that which 'fell to earth', or the 'fatherhood which fell to earth'. This is what I believe to be the etymology - the origin and prehistorical development of this name. And it is quite fitting, and no wonder, that the patriarch and founder of this 'One God' concept should be born in a place called 'Ur', a name that I believe developed from the Illyrian concept 'Ou' 'Ra'...
Albania, including Kosova, should be viewed not only as a nation that had been established in 1912, (KosovA was stolen from Albania by the Great Powers of early 20th century Europe and pillaged by neighbors) but also a culture, a living, breathing heritage for many thousands of years despite the lack of an alphabet until 1878 and an illiterate population as recent as 1945. There are prehistoric concepts within this heritage that can be the only source of explanation for the origin of religious ideas and tradition that exist in many cultures with regard to the 'west' and 'ancestoral reverence'. And it becomes apparent that the ideas pre-date any recorded civilization's claim to antiquity by the very nature of its preservation - they can be found, even though lost for thousands of years, not through documents, not by investigating pottery or other artifacts, but through a reasoning process that applies the Albanian language to the same natural surroundings that were readily available to prehistoric man as it is to ourselves today.
It is important to understand that the Illyrian (Albanian) and Jewish peoples at one time lived in a prehistoric world, one culture subsequently left writings, one supposedly did not; one culture lost some of the understandings of that world, the other culture remained a mystery for thousands of years until 1980.
In Albanian 'Genusus' would translate to 'Mother Earth as a bride'. 'Nuse' translates to 'bride'... It is most probable the origin of the Greek word 'Genesis', 'the beginning', derives from this concept. In Albanian the word 'dhenderr' translates to 'groom'. 'Dhe' translates to 'earth', and 'nderr' translates 'to extend' or 'spread over'. From Homeric Hymn, c.800 B.C.: 'Hail Mother of the gods, wife of starry Heaven'. From Hesiod, c.700 B.C.: 'And earth first bare starry Heaven, equal to herself, to cover (extend over) her on every side..."
V The Bridge to the Blessed Father
Thousands of years have passed without the benefit of insight into the prehistoric Illyrian world, without an awareness that there was and still is a 'language of god'. It is a 'language' which may help man to understand the prehistoric evolution of the religious and spiritual phenomenon that rooted in that era and in some aspects survived in the world we know today. It is a'language' which might answer questions that can help man to better understand his world, his religion.
The reader must recognize that we live in a very dangerous world where technology has given humanity some very unforgiving powers. The Illyrian (Albanian) language might teach something. Hopefully it can be the catalyst which could take us from Day One of the evolutionary process to Day Two. It is a newawareness of an old phenomenon.
If one were to point to the place where the heaven meets the earth and follow the path of the sun overhead and toward the west, an imaginary bridge would be drawn. In Albanian 'ura' translates to 'bridge'. 'Urat' translates to 'the blessed father'.
It is the purpose of this writing to inspire thought; to enlighten the people of the Illyrian (Albanian) heritage; to help the Jews understand the ancient roots of their religion and hopefully enlighten the peoples of Christianity and Islam as well by placing in proper perspective these monotheistic (oneGod) religions within the context of the evolution of man. Prehistoric man created the ideas, names of the gods and religious stories through his perceptions and understandings ofthe natural surroundings. It is the Illyrian (Albanian) language that appears to translate this phenomenon.
This attempt may help to reconcile Darwin's Theory of Evolution of 1859 with the creationist idea of a beginning that took place some 5764 years ago. As Darwin's theory might be referred to as the 'language of nature', the Illyrian (Albanian) language could be referred to as the 'language of god'.
This may all have become possible because the 'Greek code' had been deciphered when parts of Hesiod's 'Theogony' (Genesis of the Gods)c. 700 B.C., was analyzed and placed within an Illyrian (Albanian) context in 1980, using the Albanian language as the tool in gaining a new insight into his work. Hesiod was a Greek farmer/shepard turned poet.
Albanian is the oldest language in Europe and by some accounts has been compared to Etruscan (Z. Mayani, 'Etruscans Begin to Speak'). The Albanian alphabet was not developed until 1878 and the majority of the population was illiterate as recent as 1945. The Albanians are considered the descendents ofthe Illyrians. There is little record of the Illyrian civilization as they supposedly left no writings, a fact that I find increasingly hard to believe.
The Greeks were the scribes for the translations of the books of the Bible from Hebrew to Greek. They may have been the unknowing scribes for some of the Illyrian history though it appears they did not understand the stories past on to them by the Illyrian people. 'From what parents the gods are derived or whether they were in existence from all time, and what they are like in shape, the Greeks do not know till this day when I write these lines' says Herodotus, Greek historian (c. 485-425 B.C.) (Book II, 53). It should be noted that the translation of the Bible, wherein the monotheistic concept was introduced to the western world, had been completed during the beginning of thefirst millenium. While this translation process was taking place the Alexandria (Egypt) Library was destroyed. It was said that this library contained the story of mankind.
It should have been the wonder of the ages how the Greeks could have been the scribes of both the early Illyrian vocal histories and have understood none of it, as has been proven with the analysis of Hesiod's work, and some centuries later became the translators for one of the most important religiousdocuments, the Bible, yet understood little of the roots of the evolution of religion in their world. Maybe now that we might begin to recognize that there is a 'language of god', a language that gave translation to the evolution of religion that we know in our world, we can begin to view this evolution with a clearer perspective.
II An Illyrian World
It is my contention that long before the 'beginning of the world' as expressed in Genesis, the first book of the Bible, there was an Illyrian world in the prehistoric era. It was one that had great religious influence over the Mediterranean world and the areas of the regions known as the Middle East and northern Africa. Though some of this Illyrian influence may have been lost to the Jews in their early culture it is probable that the teachers of Abraham, the Patriarch of the Jews, were aware of it.
The concepts of 'west' and 'ancestors' were important parts of the prehistoric cultures in the ancient world. In Albanian the word 'perendim' translates to 'west'. The word 'Perendia' translates to 'God' or 'god-like'. In Albanian the words 'ze fare' translates to 'the voice (or message) of the ancestors'. The Greek name for 'west wind' was 'zephyr' which probably derivesfrom the Albanian word 'ancestors'.
Some European scholars have tried to find the key to the Illyriansbecause they sensed that it might have been a missing link to understanding the religious evolution in the western world. They were unsuccessful in finding this Illyrian world, and it appears that they could not imagine a wider implication. A reasoning process may enlighten us - help us to understand the religious and spiritual phenomenon in nature that enlightened prehistoric man. It seems to have been lost almost from the beginning of the historic era and became more political in its evolution.
III The Concepts: Ou, Ra, and Tos
In Greek, Ouranos was considered the first god, the god of heaven. If one were to separate the name 'Ouranos', to 'Ou' 'ra', it would translate into Albanian 'I' 'fell'. 'Ou' survives in Albanian as the personal pronoun 'I'. It was my contention that 'Ou' was the name of the first god in the line of succession of gods. Imagine yourself as a cave-dweller living many thousandsof years ago. When you stand on the earth and view the earth and sky, does not the sky appear to fall to the earth in every direction you view? You do not have the understanding that the world is round. It appears that a dome forms over the earth.
Hesiod states: "And Earth first bare starry Heaven, equal to herself, to cover (extend over) her on every side,..." (c.700 B.C.)
It is my contention that this concept, the sky appearing to fall to earth, may have been the most significant to the people of the prehistoric era when their religious ideas were evolving. As a result, the 'ra' expressing this understanding, found its way throughout the cultures of the Middle East and North Africa over hundreds, maybe even thousands of years, in the prehistoric era.We see the word in the name Mediterranean. In Albanian that would translate as 'with the falling day'. Of course this analysis has never been made because the scholars could only see 'Latin'. This has been true with many analyses of the ancient world, the scholars see 'Latin' or 'Greek', or 'Hebrew' then fit a reasoning process to it. Of course, to some extent, I do the same with Illyrian (Albanian) but there is one difference - the Illyrian language is coincident with ideas that are better explained by the 'view' in prehistoric man's world, the evolutionary timetable within which he lived, than any subsequent document left behind by man.
One point should be made clear with regard to the first god. This should not be confused with the idea of a supreme god within the Illyrian scheme. The supreme god to most people of the prehistoric world was the Mother-Earth. In some cultures she survived the prehistoric world and it is a familiar concept in recorded history.
The concept 'Tos' ... When Hesiod was describing the beginning of the world he mentions that in the beginning there was 'Chaos' an emptiness or a state of disorder. And next was formed 'Ge', the earth...
In Albanian there are four principal divisions of people that have emerged from an unrecorded past. The four divisions include the tribes Geg, located north of the Shkumbini River in central Albania (the ancient name of the river was Genusus; 'north' in Albanian 'veri' translates to 'the place of theegg'; 'Shkumbe' in Albanian translates to 'foam', and the oldest story of Aphrodite is of a foam birth, though the Greek version of that birth is not coincident with any Illyrian understanding). To the south of the river were the Tosk, Lab and Cham. With regard to Hesiod's first two names 'chaos' and 'ge', my thought was that they represented two of the four Albanian divisions. I did notallow the dialect of 'Kaos' to dissuade my observation from the Albanian 'Cha'. (The discussion and subsequent persuasion in this writer's book 'Oh Albania, My Poor Albania' satisfied many doubts as to the possible validity since it resulted in the breaking of the 'Greek code' and made many new analyses of the prehistoric world possible. In fact it was a factor in solving the 'mystery' of the Illyrian world.)
My conclusion had been that if the 'Ge' was the mother, in the north, the place of the egg, then the 'Tos' might be the father in this scheme - something that had eluded the Greeks. In Albanian the word 'tos' refers to 'pluhur' which translated to mean 'dust'. The Albanian word 'plehu' translates as 'fertilize'. My thought was that the moisture or perhaps the drizzle of rain in the air on a moonlit night might have been likened to the dust-like appearance one might see in the air during daylight. The prehistoric peoples may have equated this 'dust' as a 'fertilizing' of Mother Earth - not in the factual scientific terms we know today, but in some reasoning that they could comprehend in their time. It is my belief that the 'tos' was synonymous with the concept of 'fertilization'.
IV The Names: 'Torah', 'Ur'
The Torah is one of the most important documents in Jewish culture. It may be said that the Torah is the whole body of Jewish religious literature including the Scriptures (the Bible). More specifically the Torah is considered the first five books of the Old Testament of the Bible: Genesis, Exodus, Levitus, Numbers and Deuteronomy. In the Jewish tradition, it is the introductionof the 'One God' to the Jewish people, and subsequently to a large part of the human race represented by the people of Christianity and the people of Islam.
Abraham was the founder of Judaism, the first great patriarch who introduced the concept of monotheism - the doctrine in the belief that there is only one God. He was born in Ur, a place in Iraq.
Quite simply it is my contention that the 'To' in 'Torah' represents the 'fertilization', and the 'rah', that which 'fell to earth', or the 'fatherhood which fell to earth'. This is what I believe to be the etymology - the origin and prehistorical development of this name. And it is quite fitting, and no wonder, that the patriarch and founder of this 'One God' concept should be born in a place called 'Ur', a name that I believe developed from the Illyrian concept 'Ou' 'Ra'...
Albania, including Kosova, should be viewed not only as a nation that had been established in 1912, (KosovA was stolen from Albania by the Great Powers of early 20th century Europe and pillaged by neighbors) but also a culture, a living, breathing heritage for many thousands of years despite the lack of an alphabet until 1878 and an illiterate population as recent as 1945. There are prehistoric concepts within this heritage that can be the only source of explanation for the origin of religious ideas and tradition that exist in many cultures with regard to the 'west' and 'ancestoral reverence'. And it becomes apparent that the ideas pre-date any recorded civilization's claim to antiquity by the very nature of its preservation - they can be found, even though lost for thousands of years, not through documents, not by investigating pottery or other artifacts, but through a reasoning process that applies the Albanian language to the same natural surroundings that were readily available to prehistoric man as it is to ourselves today.
It is important to understand that the Illyrian (Albanian) and Jewish peoples at one time lived in a prehistoric world, one culture subsequently left writings, one supposedly did not; one culture lost some of the understandings of that world, the other culture remained a mystery for thousands of years until 1980.
In Albanian 'Genusus' would translate to 'Mother Earth as a bride'. 'Nuse' translates to 'bride'... It is most probable the origin of the Greek word 'Genesis', 'the beginning', derives from this concept. In Albanian the word 'dhenderr' translates to 'groom'. 'Dhe' translates to 'earth', and 'nderr' translates 'to extend' or 'spread over'. From Homeric Hymn, c.800 B.C.: 'Hail Mother of the gods, wife of starry Heaven'. From Hesiod, c.700 B.C.: 'And earth first bare starry Heaven, equal to herself, to cover (extend over) her on every side..."
V The Bridge to the Blessed Father
Thousands of years have passed without the benefit of insight into the prehistoric Illyrian world, without an awareness that there was and still is a 'language of god'. It is a 'language' which may help man to understand the prehistoric evolution of the religious and spiritual phenomenon that rooted in that era and in some aspects survived in the world we know today. It is a'language' which might answer questions that can help man to better understand his world, his religion.
The reader must recognize that we live in a very dangerous world where technology has given humanity some very unforgiving powers. The Illyrian (Albanian) language might teach something. Hopefully it can be the catalyst which could take us from Day One of the evolutionary process to Day Two. It is a newawareness of an old phenomenon.
If one were to point to the place where the heaven meets the earth and follow the path of the sun overhead and toward the west, an imaginary bridge would be drawn. In Albanian 'ura' translates to 'bridge'. 'Urat' translates to 'the blessed father'.
"FJALA E ZOTIT" E PËRKTHYEME NË GJUHËN E "DREQIT"..!
Ishte viti 1991. Gazeta e BSPSH në Tiranë, pranoi me botue një artikull t'emin me tituull "Kush asht burrë le të flasë!..", në gjuhën Gegënishte të Veriut të Shqipnisë. Pak ditë mbas atij artikulli edhe Radio "Shkodra" më lejoi me ba njoftimet e BSPSH së Shkodres, po Gegënisht.
Me shkuemjen drejtor në Radio të z. Anton Çefa, mujta me lexue disa artikuj prap po në Gegënisht, për përsekucionin komunist, At Mëshkallen, Marije Zojzin etj...gja, që, u pat pritë mirë nga publiku shkodranë, madje, shumë njerëz më shterngonin dorën rrugës kur më shihnin, mbasi iu ishin tha "veshët" për me ndigjue nga institucionet zyrtare tue u folë gjuha Gegënisht.
Në vitin 1993, botova librin e parë me disa bashautorë, "Martirizimi i Kishës Katolike Shqiptare 1944 – 1991" libër, i cili, iu dhurue Papës Gjon Pali II, me rastin e vizitës së Tij, në Shqipni. Artikujt e mij aty janë Gegënisht, ndërsa, "disa" që ishin pajtue me Kongresin e vitit 1972, për "drejtëshkrimin" në Tiranë, vazhduen me shkrue në mënyrën e tyne të maparëshme...
Po në vitin 1993, botova librin "At Pjetër Mëshkalla SJ.", libër të cilin ia kushtova Atij Burri që, po të kishe kthye fjalët e Tija në "gjuhën e njësuar", me siguri, do t'ishte çue nga vorri dhe prej Stom Golemit do të më kishte mallkue!..
Një kopje të këtij libri ia pata dhurue mikut tem të nderuem, Prof. Kolë Ashtës, i cili, ende vazhdonte mos me besue se mund të vinte koha me shkrue njeriu Gegënisht. Atë ditë, Ai më pat tregue se kur ishte në Kongresin e "Drejtshkrimit" të Gjuhës Shqipe, që u zhvillue në Tiranë nga data 20 – 25 Nandor 1972, ditën e fundit pra, me 25 Nandor që do të firmonin aktin e pranimit të vendimit "për varrosjen e Gjuhës Gegënishte", Profesor Kola, që flente me zonjën Neta në hotel "Volga" në Tiranë, kishte njoftue se nuk mund të merrte pjesë në atë seancë të Kongresit, ku do të hidhte firmën e Tij, mbasi me të vërtetë kishte pak temperaturë, por "shokët" nga Kongresi, të drejtuem nga Androkli Kostallari, një fotoreporter dhe një tjetër përson i panjohtun për Profesorin, nga ora 11.00 paradreke të asaj dite kanë shkue në hotel, ku Profesori, ishte i shtrimë në shtrat dhe nën dritën e një prozhektori, e kan marrë në kamera tue firmue aktin e vendimit. Pra, edhe nëse ishe tue vdekë...Enver Hoxha ashtu si në të gjitha hetuesitë e tija, kërkonte me pa "firmat" me sytë e tij...mandej, po deshte ti, vepro ndryshej..!
Ja si shkruhet për këte kongres në Fjalorin Enciklopedik Shqiptar, botue në Tiranë, 1985, fq. 510,: "Kongresi i Drejtshkrimit ishte një fitore e vijës marksiste-leniniste të PPSH për zgjidhjen e drejtë të problemit të gjuhës sonë letrare kombëtare..."
Atyne "firmave" na, po shohim me sytë tonë tue i qendrue "besnikë" edhe sot të gjithë ata që nga qejfi apo nga halli e tortura, u detyruen me firmue...Sigurisht, kjo asht e pranueshme për secilin që ndollej mbrenda kafazit të quejtun Shqipni! Por, mos harroni kurr se ata Burra që ishin të burgosun apo të internuem, asnjëherë, nuk i kanë aprovue ata vendime të pandershme. Por, për të gjithë ata që ishin jashtë, në Kosovë, Maqedoni, Mal të Zi, arbëreshët e Italisë dhe Greqisë, tue përfshi edhe krahinat e Hotit, Grudës dhe diasporën e shpërndame në botë, që i pranuen ata vendime të atij kongresi dhe, "pajtimi" i tyne me këte akt "vorrimi të Gegënishtes", asht kenë dhe vazhdon me kenë aqsa i turpëshem e përçarës, aq antiatdhetar dhe trathtar!
Këte e vërteton fakti që sot 70% e letersisë shqipe e shkrueme në Gjuhën Gegënishte, nuk njihet fare nga intelektualët dhe brezi i rinj, ndonse, gjoja kanë mbarue edhe shkolla të larta, por tue mos harrue se këto shkolla i kanë përfundue me librat e botuem nga Enver Hoxha, të mbytun fund e krye me rrena, mashtrime dhe me ideologjinë antiatdhetare ateiste marksiste – leniniste.
Për fatin e keq të Popullit Shqiptar, me këto libra asht helmue edhe rinia jashta Atdheut tue fillue në Prishtinë, USA e deri në kontinentin e Australisë, sëpse, politika sllavo – komuniste e çkombëtarizimit ka mbizotnue mbi botimet e librave të edukimit Atdhetar. Ajo frymë edhe sot mbizotnon në të gjitha skutat dhe qoshet ku mund të bahet fjalë me mësue Gjuhën Shqipe. Janë në të gjitha anët e kontinenteve të shpërndamë veglat e servilët e Sigurimit komunist shqiptar, që kanë punue dhe punojnë për neveritjen dhe zhdukjen e Gegënishtës dhe Letrsisë Veriore Shqipe.
Ata kanë përdorë dhe përdorin edhe sot mjetin ma të ndytë dhe të flliqun të përçamjes krahinore, fetare, kulturore, etnike, politike etj. mjete, të cilat i shërbejnë shpërbamjes kombëtare dhe politikës shoveniste sllavo – komuniste, së cilës, i kanë sherbye E. Hoxha dhe pasuesit e tij.
Në vitin 1941, Prof. Namik Ressuli, asht ndër të parët që ven gurët e Tij shkencor të Gjuhës Shqipe të Përbashkët apo të Njësueme. Ja çfarë shkruen për këte letersi Prof. N. Ressuli: "Po shkrimtarët e vjetër të Jugut, në veprat shqipe që na kanë lënë nuk dëftejnë as doktrinën, as vlerën dhe as ato pakë ndjenja atdhetare që dallojnë vëllezërit e tyre Gegë. Ata janë, vërtetë, të parët Toskë që shkruajnë gjuhën tonë, po nuk e përdorin këte si qellim në vetvehte, po si mjet, me anë të së cilës donin të përhapnin njohuritë e fesë orthodokse." (Shkrimtarët Shqiptarë, vol I, fq. 70, Tiranë 1941.)
Po komunistët kujt i kanë sherbye që në 1936, me grupet e tyne të para..?
Dhe ja, si shprehët Prof. Ressuli për Letersinë e Veriut, po aty fq. 12: "Këta shkrimtarë të vjetër të Veriut nuk janë vetëm të parët që filluan një farë lëvizje kulturore në vëndin tonë, nuk janë vetëm të parët që i dhanë shqipës një alfabet – alfabetin latin – po, janë edhe të parët, që mendojnë për Atdhenë e Gjuhën e tyre, për Shqipën e Shqipërinë..."
Prandej, ajo letërsi dhe ata shkrimtarë u hoqën nga shkollat dhe qarkullimi në vitin 1944, nga serbo – sllavët komunist shqiptar dhe, vazhdojnë me kenë ende sot jashta dyerve të shkollave e institucioneve të Shqipnisë "Demokratike"...
Në vitin 1924 e ma parë, At Fishta, Luigj Gurakuqi, Don Ndre Mjedja, Mustafa Kruja, At Anton Harapi, Don Lazër Shantoja, At Vinçenc Prennushi etj. fillojnë me mendue për një Gjuhë Shqipe të Njësueme, ku, Gegënishtja dhe Toskënishtja gjithmonë bashkë do të barazpeshonin në kandarin e drejtësisë shkencore dhe intelektuale të gjuhëtarve...
Në vitin 1942 ishte Atdhetari Mustafa Kruja që edhe pse Shqipnia ishte nën okupacionin fashist, Ai, jo, vetëm, pastroi Flamurin Kombëtar nga simbolet fashiste, tue ruejtë të pastër Flamurin tonë Kombëtar të Skenderbeut, por bashkë me intelektualët e njohtun të Shqipnisë, formoi dhe drejtoi edhe Institutin e Studimeve Shqiptare në Tiranë. Asnjëherë nuk zehët me gojë roli i madh i Këtij Atdhetari që bashkë me Ernest Koliqin dhe Xhevat Korçen, hapne në të gjitha Trojet Shqiptare 120 shkolla Shqipe, shkolla të cilat mbajtën gjallë Gjuhën Shqipe në ata Troje ku, sot, Shqiptarët nuk do të dinin as me shkrue emnin e vet në Gjuhën e Nanës...
Shumica e Këtyne Atdhetarve u zhduken, u vranë dhe u masakruen Ata vetë dhe Vepra e Tyne në sherbim t' Atdheut! Komunistët u munduen me zhdukë edhe Visarët e Tyne... Heshtja e sotme asht vazhdimsi e rrugës së antishqiptarizmës, tue fillue nga Eshtnat e At Gjergj Fishtës...
Profesor Arshi Pipa, kur erdhi në Shkoder në vitin 1992 dhe, foli në Institutin e qytetit të Shkodres, në teartrin "Migjeni", në Muze dhe në Tiranë, tregoi haptas damin dhe pasojat që do të sjellin mënyra sesi asht kodifikue gjuha shqipe sot dhe si asht "hartue" Letërsia e jonë!
Prof. Karl Gurakuqi, Prof. Tajar Zavalani, At Danjel Gjeçaj, Prof. Ernest Koliqi, Prof. Martin Camaj, Prof. Guljelm Deda, Prof. Nikoll Daka, Prof. Mark Dema, Prof. Namik Resuli, Prof Filip Fishta, Prof. Kolë Ashta dhe, shumë të tjerë kanë lanë aq shumë materiale letrare shkencore sa mund të thomi se janë të mjaftueshme për thëmelet e një Gjuhe Shqipe Letrare.
Po, përkthimi i Ungjillit Shenjtë në gjuhën e "njësuar" nga Don Simon Filipaj, si të dukët, më pyeti një mik i emi...dhe, unë, ju përgjigja: "Ungjilli asht Fjala e Zotit..asht Shkrimi i Shenjtë i shkruem nga vetë dora e Apostujve të Jezu Krishtit. Tash dymijë vjet nuk ka mujtë askush me gjetë një gabim në Atë Ungjillë, ndërsa, përkthyesi Don Simon Filipaj asht kenë një njeri, njeriu edhe gabon...Zoti i pastë dhanë mundësinë, arësyen dhe vullnetin me ba 'Rrëfimin e Fundit'...!"
Më shkruen një mik JÇ nga USA, se; "Para disa javësh ka dalë në shitje Ungjilli . E mora në dorë, e pashë se ishte shkrue në gjuhën e njisueme , Mu duk sikur e ka shkrue Ramiz Alia... Ndoshta ka me mu dasht me e ble, sëpse dishroj me e pasë në shtëpi Ungjillin..."
E, si do të kuptohet Ky Ungjillë nga 75% e Popullit Shqiptar, kur të gjithë Veriorët as nuk e flasin dhe as nuk e përdorin këte gjuhë "bastardhe" në shtëpi, shoqni apo në ...?
Por, e vërteta qendron e thanun në Korçë para gati 70 vjetësh nga At Anton Harapi:
"Ajo që të çuditë edhe ma tepër asht, se afetarizmi n'emën të së vërtetës shkëputë besimin nga jeta; skepticizmi n'emën t'arsyes dhe të filozofisë don t'a mbajë të varun mendjen mbi problemat e para të jetës dhe të venë dyshimin si sistem: progresistat, n'emën të kulturës së vërtetë, vunë Zotin dhe Shpirtin, moralin dhe idealin në shërbim të përparimit; sociologët dhe statistat n'emën të kombsisë së vërtetë duen të shkelin dhe të shuejnë të drejtat e idealet e njeriut si njeri, dhe mbi çdo gja të hyjnojnë e të venë egoizmin kolektiv."
Deri në vitin 1992 – 93, kishte njerëz që vazhdonin mos me besue në rrugën që u hap...
Vazhdimsia e frikës sjellë ripërsëritjen e historisë! Nëse, intelektualët e rinjë do të jenë vazhduesit e rrugës apo të labirintëve e tunelëve të pseudointelektualve të Enver Hoxhës dhe, në të njajtën kohë skllav të firmave të paraardhësve të tyne, atëherë, bashkë me Gegënishten, jo vetëm, asht varrosë mbarë Populli Shqiptar, por edhe e gjithë Shqipnia me Trojet e Saja!
Nanë Tereza, ka thanë: "O Zot, hiqi mallkimin Tand Shqipnisë!"
Me shkuemjen drejtor në Radio të z. Anton Çefa, mujta me lexue disa artikuj prap po në Gegënisht, për përsekucionin komunist, At Mëshkallen, Marije Zojzin etj...gja, që, u pat pritë mirë nga publiku shkodranë, madje, shumë njerëz më shterngonin dorën rrugës kur më shihnin, mbasi iu ishin tha "veshët" për me ndigjue nga institucionet zyrtare tue u folë gjuha Gegënisht.
Në vitin 1993, botova librin e parë me disa bashautorë, "Martirizimi i Kishës Katolike Shqiptare 1944 – 1991" libër, i cili, iu dhurue Papës Gjon Pali II, me rastin e vizitës së Tij, në Shqipni. Artikujt e mij aty janë Gegënisht, ndërsa, "disa" që ishin pajtue me Kongresin e vitit 1972, për "drejtëshkrimin" në Tiranë, vazhduen me shkrue në mënyrën e tyne të maparëshme...
Po në vitin 1993, botova librin "At Pjetër Mëshkalla SJ.", libër të cilin ia kushtova Atij Burri që, po të kishe kthye fjalët e Tija në "gjuhën e njësuar", me siguri, do t'ishte çue nga vorri dhe prej Stom Golemit do të më kishte mallkue!..
Një kopje të këtij libri ia pata dhurue mikut tem të nderuem, Prof. Kolë Ashtës, i cili, ende vazhdonte mos me besue se mund të vinte koha me shkrue njeriu Gegënisht. Atë ditë, Ai më pat tregue se kur ishte në Kongresin e "Drejtshkrimit" të Gjuhës Shqipe, që u zhvillue në Tiranë nga data 20 – 25 Nandor 1972, ditën e fundit pra, me 25 Nandor që do të firmonin aktin e pranimit të vendimit "për varrosjen e Gjuhës Gegënishte", Profesor Kola, që flente me zonjën Neta në hotel "Volga" në Tiranë, kishte njoftue se nuk mund të merrte pjesë në atë seancë të Kongresit, ku do të hidhte firmën e Tij, mbasi me të vërtetë kishte pak temperaturë, por "shokët" nga Kongresi, të drejtuem nga Androkli Kostallari, një fotoreporter dhe një tjetër përson i panjohtun për Profesorin, nga ora 11.00 paradreke të asaj dite kanë shkue në hotel, ku Profesori, ishte i shtrimë në shtrat dhe nën dritën e një prozhektori, e kan marrë në kamera tue firmue aktin e vendimit. Pra, edhe nëse ishe tue vdekë...Enver Hoxha ashtu si në të gjitha hetuesitë e tija, kërkonte me pa "firmat" me sytë e tij...mandej, po deshte ti, vepro ndryshej..!
Ja si shkruhet për këte kongres në Fjalorin Enciklopedik Shqiptar, botue në Tiranë, 1985, fq. 510,: "Kongresi i Drejtshkrimit ishte një fitore e vijës marksiste-leniniste të PPSH për zgjidhjen e drejtë të problemit të gjuhës sonë letrare kombëtare..."
Atyne "firmave" na, po shohim me sytë tonë tue i qendrue "besnikë" edhe sot të gjithë ata që nga qejfi apo nga halli e tortura, u detyruen me firmue...Sigurisht, kjo asht e pranueshme për secilin që ndollej mbrenda kafazit të quejtun Shqipni! Por, mos harroni kurr se ata Burra që ishin të burgosun apo të internuem, asnjëherë, nuk i kanë aprovue ata vendime të pandershme. Por, për të gjithë ata që ishin jashtë, në Kosovë, Maqedoni, Mal të Zi, arbëreshët e Italisë dhe Greqisë, tue përfshi edhe krahinat e Hotit, Grudës dhe diasporën e shpërndame në botë, që i pranuen ata vendime të atij kongresi dhe, "pajtimi" i tyne me këte akt "vorrimi të Gegënishtes", asht kenë dhe vazhdon me kenë aqsa i turpëshem e përçarës, aq antiatdhetar dhe trathtar!
Këte e vërteton fakti që sot 70% e letersisë shqipe e shkrueme në Gjuhën Gegënishte, nuk njihet fare nga intelektualët dhe brezi i rinj, ndonse, gjoja kanë mbarue edhe shkolla të larta, por tue mos harrue se këto shkolla i kanë përfundue me librat e botuem nga Enver Hoxha, të mbytun fund e krye me rrena, mashtrime dhe me ideologjinë antiatdhetare ateiste marksiste – leniniste.
Për fatin e keq të Popullit Shqiptar, me këto libra asht helmue edhe rinia jashta Atdheut tue fillue në Prishtinë, USA e deri në kontinentin e Australisë, sëpse, politika sllavo – komuniste e çkombëtarizimit ka mbizotnue mbi botimet e librave të edukimit Atdhetar. Ajo frymë edhe sot mbizotnon në të gjitha skutat dhe qoshet ku mund të bahet fjalë me mësue Gjuhën Shqipe. Janë në të gjitha anët e kontinenteve të shpërndamë veglat e servilët e Sigurimit komunist shqiptar, që kanë punue dhe punojnë për neveritjen dhe zhdukjen e Gegënishtës dhe Letrsisë Veriore Shqipe.
Ata kanë përdorë dhe përdorin edhe sot mjetin ma të ndytë dhe të flliqun të përçamjes krahinore, fetare, kulturore, etnike, politike etj. mjete, të cilat i shërbejnë shpërbamjes kombëtare dhe politikës shoveniste sllavo – komuniste, së cilës, i kanë sherbye E. Hoxha dhe pasuesit e tij.
Në vitin 1941, Prof. Namik Ressuli, asht ndër të parët që ven gurët e Tij shkencor të Gjuhës Shqipe të Përbashkët apo të Njësueme. Ja çfarë shkruen për këte letersi Prof. N. Ressuli: "Po shkrimtarët e vjetër të Jugut, në veprat shqipe që na kanë lënë nuk dëftejnë as doktrinën, as vlerën dhe as ato pakë ndjenja atdhetare që dallojnë vëllezërit e tyre Gegë. Ata janë, vërtetë, të parët Toskë që shkruajnë gjuhën tonë, po nuk e përdorin këte si qellim në vetvehte, po si mjet, me anë të së cilës donin të përhapnin njohuritë e fesë orthodokse." (Shkrimtarët Shqiptarë, vol I, fq. 70, Tiranë 1941.)
Po komunistët kujt i kanë sherbye që në 1936, me grupet e tyne të para..?
Dhe ja, si shprehët Prof. Ressuli për Letersinë e Veriut, po aty fq. 12: "Këta shkrimtarë të vjetër të Veriut nuk janë vetëm të parët që filluan një farë lëvizje kulturore në vëndin tonë, nuk janë vetëm të parët që i dhanë shqipës një alfabet – alfabetin latin – po, janë edhe të parët, që mendojnë për Atdhenë e Gjuhën e tyre, për Shqipën e Shqipërinë..."
Prandej, ajo letërsi dhe ata shkrimtarë u hoqën nga shkollat dhe qarkullimi në vitin 1944, nga serbo – sllavët komunist shqiptar dhe, vazhdojnë me kenë ende sot jashta dyerve të shkollave e institucioneve të Shqipnisë "Demokratike"...
Në vitin 1924 e ma parë, At Fishta, Luigj Gurakuqi, Don Ndre Mjedja, Mustafa Kruja, At Anton Harapi, Don Lazër Shantoja, At Vinçenc Prennushi etj. fillojnë me mendue për një Gjuhë Shqipe të Njësueme, ku, Gegënishtja dhe Toskënishtja gjithmonë bashkë do të barazpeshonin në kandarin e drejtësisë shkencore dhe intelektuale të gjuhëtarve...
Në vitin 1942 ishte Atdhetari Mustafa Kruja që edhe pse Shqipnia ishte nën okupacionin fashist, Ai, jo, vetëm, pastroi Flamurin Kombëtar nga simbolet fashiste, tue ruejtë të pastër Flamurin tonë Kombëtar të Skenderbeut, por bashkë me intelektualët e njohtun të Shqipnisë, formoi dhe drejtoi edhe Institutin e Studimeve Shqiptare në Tiranë. Asnjëherë nuk zehët me gojë roli i madh i Këtij Atdhetari që bashkë me Ernest Koliqin dhe Xhevat Korçen, hapne në të gjitha Trojet Shqiptare 120 shkolla Shqipe, shkolla të cilat mbajtën gjallë Gjuhën Shqipe në ata Troje ku, sot, Shqiptarët nuk do të dinin as me shkrue emnin e vet në Gjuhën e Nanës...
Shumica e Këtyne Atdhetarve u zhduken, u vranë dhe u masakruen Ata vetë dhe Vepra e Tyne në sherbim t' Atdheut! Komunistët u munduen me zhdukë edhe Visarët e Tyne... Heshtja e sotme asht vazhdimsi e rrugës së antishqiptarizmës, tue fillue nga Eshtnat e At Gjergj Fishtës...
Profesor Arshi Pipa, kur erdhi në Shkoder në vitin 1992 dhe, foli në Institutin e qytetit të Shkodres, në teartrin "Migjeni", në Muze dhe në Tiranë, tregoi haptas damin dhe pasojat që do të sjellin mënyra sesi asht kodifikue gjuha shqipe sot dhe si asht "hartue" Letërsia e jonë!
Prof. Karl Gurakuqi, Prof. Tajar Zavalani, At Danjel Gjeçaj, Prof. Ernest Koliqi, Prof. Martin Camaj, Prof. Guljelm Deda, Prof. Nikoll Daka, Prof. Mark Dema, Prof. Namik Resuli, Prof Filip Fishta, Prof. Kolë Ashta dhe, shumë të tjerë kanë lanë aq shumë materiale letrare shkencore sa mund të thomi se janë të mjaftueshme për thëmelet e një Gjuhe Shqipe Letrare.
Po, përkthimi i Ungjillit Shenjtë në gjuhën e "njësuar" nga Don Simon Filipaj, si të dukët, më pyeti një mik i emi...dhe, unë, ju përgjigja: "Ungjilli asht Fjala e Zotit..asht Shkrimi i Shenjtë i shkruem nga vetë dora e Apostujve të Jezu Krishtit. Tash dymijë vjet nuk ka mujtë askush me gjetë një gabim në Atë Ungjillë, ndërsa, përkthyesi Don Simon Filipaj asht kenë një njeri, njeriu edhe gabon...Zoti i pastë dhanë mundësinë, arësyen dhe vullnetin me ba 'Rrëfimin e Fundit'...!"
Më shkruen një mik JÇ nga USA, se; "Para disa javësh ka dalë në shitje Ungjilli . E mora në dorë, e pashë se ishte shkrue në gjuhën e njisueme , Mu duk sikur e ka shkrue Ramiz Alia... Ndoshta ka me mu dasht me e ble, sëpse dishroj me e pasë në shtëpi Ungjillin..."
E, si do të kuptohet Ky Ungjillë nga 75% e Popullit Shqiptar, kur të gjithë Veriorët as nuk e flasin dhe as nuk e përdorin këte gjuhë "bastardhe" në shtëpi, shoqni apo në ...?
Por, e vërteta qendron e thanun në Korçë para gati 70 vjetësh nga At Anton Harapi:
"Ajo që të çuditë edhe ma tepër asht, se afetarizmi n'emën të së vërtetës shkëputë besimin nga jeta; skepticizmi n'emën t'arsyes dhe të filozofisë don t'a mbajë të varun mendjen mbi problemat e para të jetës dhe të venë dyshimin si sistem: progresistat, n'emën të kulturës së vërtetë, vunë Zotin dhe Shpirtin, moralin dhe idealin në shërbim të përparimit; sociologët dhe statistat n'emën të kombsisë së vërtetë duen të shkelin dhe të shuejnë të drejtat e idealet e njeriut si njeri, dhe mbi çdo gja të hyjnojnë e të venë egoizmin kolektiv."
Deri në vitin 1992 – 93, kishte njerëz që vazhdonin mos me besue në rrugën që u hap...
Vazhdimsia e frikës sjellë ripërsëritjen e historisë! Nëse, intelektualët e rinjë do të jenë vazhduesit e rrugës apo të labirintëve e tunelëve të pseudointelektualve të Enver Hoxhës dhe, në të njajtën kohë skllav të firmave të paraardhësve të tyne, atëherë, bashkë me Gegënishten, jo vetëm, asht varrosë mbarë Populli Shqiptar, por edhe e gjithë Shqipnia me Trojet e Saja!
Nanë Tereza, ka thanë: "O Zot, hiqi mallkimin Tand Shqipnisë!"
4 korrik 2010
“Apologjia e Vërtetë e Sokratit”
Për tre net rresht, nga data 22-24 shkurt, në sallën e Teatrit Kombëtar në Tiranë, u shfaq monodrama “Apologjia e vërtetë e Sokratit”. Nën interpretimin magjik të aktorit të mirënjohur Mirush Kabashi, publiku i Tiranës u njoh me mesazhet e fuqishme që filozofi i lashtësisë jepte për bashkëkohësit e tij por që vazhdojnë të jenë aktuale edhe sot.
Tashmë ishte e 100 herë që Mirush Kabashi interpretonte Sokratin. Merita e Kabashit është, jo vetëm interpretimi i shkëlqyer i këtij personazhi por, dhe fakti që iu referua kësaj pjese, për të qenë në lartësinë e saj. Kabashi mori “Sfinksin e Artë” në Egjipt më 1997, duke interpretuar në shqip. Ai interpretoi me shpirt për të përfaqësuar denjësisht vendin e tij, kur dinjiteti i Shqipërisë ishte vënë në rrezik, dhe ia arriti kësaj. Më pas kjo pjesë u vu në shumë skena dhe tërhoqi interesimin e publikut vendas dhe të huaj.
Kabashi duket modest ndonëse duhet të fluturojë që ka arritur të sjellë me mjeshtëri në skenë Sokratin. Nëpërmjet gojës së Sokratit, mendimit dhe mesazheve të tij, Kabashi realizon veten tek shikuesit e tij. Njeri modest, mbi të cilin rëndoi edhe biografia, në periudhën 45 vjeçare, nuk u kursye as në demokraci, që u pushua tre herë nga puna, por që nga goja e tij nuk u dëgjua kurrë fyerje dhe revansh. Sot ai kërkon të jetë njeri aktiv në shoqëri duke dhënë kontributin e tij, dhe ai nuk është i pakët. Me ndjenjë të thellë patriotike dhe qytetarie Kabashi kërkon t’u thotë qytetarëve shqiptarë, por dhe të botës, se rreziku që vjen nga burokracia, nga kriminaliteti i zyrtarizuar ka qenë dhe mbetet në të gjitha kohërat. Filozofi që Konica e shprehte me thënien e tij lapidare “një shoqëri të përparuar e ndërtojnë idealistët, e mbajnë intelektualët, e shkatërrojnë politikanët”.
Nëpërmjet gojës së Kabashit sot u përcillet shqiptarëve mesazhi i Sokratit se qytetarët duhet të reagojnë ndaj padrejtësive, mashtrimit, hipokrizisë, ndaj gjyqtarëve, prokurorëve, politikanëve të korruptuar. Se turma duhet të arsimohet që të bëhet e vetëdijshme. Sokrati na mëson se ata që do ta bëjnë shoqërinë do të jenë të urtët, të mençurit dhe të drejtët. Filozofi i ideve la për brezat ide të fuqishme. Loja e Kabashit ishte shumë e ndjerë aq sa mendoje se Kabashi arrin ta luajë kaq bukur Sokratin se vetë është njeri i mirë si Sokrati. Nuk e kuptoje nëse cinizon Sokrati apo Kabashi, nëse shpërthen Sokrati apo Kabashi, nëse u lodh Sokrati apo Kabashi. Skena do ta detyronte Kabashin të pinte helmin, ndërsa Sokrati i vërtetë i kërkoi Platonit ta kthente në burg, atëherë kur gjyqtarët harruan përse kishin ardhur në gjyq dhe e lanë të dënuarin të paegzekutuar dhe vrapuan të rrëmbenin shpërblimin. Dhe Sokrati, ndonëse ju dha mundësia të largohej, nuk pranoi, ai piu kupën e helmit, duke lënë mesazhin se ligji duhet të zbatohet. Kabashi bëri që Sokrati të fliste shqip.
“Apologjia e vërtetë e Sokratit” u shkrua nga shkrimtari grek Kostas Varnalis, e mbështetur në veprën e Platonit, dishepullit të Sokratit, nga penda e të cilit ka ardhur e gjithë filozofia e Sokratit. Kur dëgjoja Kabashin nuk e dija se sa Sokrat kishte aty, sa Varnalis dhe sa Kabash. Kabashi përmend edhe Albanezët, në monologun e Sokratit, ndonëse mund të kishte thënë Ilirët, Varnalisi përmend turqit në veprën e tij, kur ata as që ekzistonin në kohën e Sokratit. Por gjithsesi në vepër mbetet lagjja Plaka e Athinës dhe Sokrati përmend Dedë e Gjikë e Dedëgjikë. Për të shkuar në origjinal u ndala paraprakisht tek libri “Apologjia e vërtetë e Sokratit” e Varnalisit me dëshirën për ta përqasur atë një ditë me Apologjinë e Platonit dhe lexuar vetë atë.
Për ta ndjerë më afër moralin, filozofinë e Sokratit po ju sjell pjesë nga libri “Apologjia e vërtetë e Sokratit”
Tashmë ishte e 100 herë që Mirush Kabashi interpretonte Sokratin. Merita e Kabashit është, jo vetëm interpretimi i shkëlqyer i këtij personazhi por, dhe fakti që iu referua kësaj pjese, për të qenë në lartësinë e saj. Kabashi mori “Sfinksin e Artë” në Egjipt më 1997, duke interpretuar në shqip. Ai interpretoi me shpirt për të përfaqësuar denjësisht vendin e tij, kur dinjiteti i Shqipërisë ishte vënë në rrezik, dhe ia arriti kësaj. Më pas kjo pjesë u vu në shumë skena dhe tërhoqi interesimin e publikut vendas dhe të huaj.
Kabashi duket modest ndonëse duhet të fluturojë që ka arritur të sjellë me mjeshtëri në skenë Sokratin. Nëpërmjet gojës së Sokratit, mendimit dhe mesazheve të tij, Kabashi realizon veten tek shikuesit e tij. Njeri modest, mbi të cilin rëndoi edhe biografia, në periudhën 45 vjeçare, nuk u kursye as në demokraci, që u pushua tre herë nga puna, por që nga goja e tij nuk u dëgjua kurrë fyerje dhe revansh. Sot ai kërkon të jetë njeri aktiv në shoqëri duke dhënë kontributin e tij, dhe ai nuk është i pakët. Me ndjenjë të thellë patriotike dhe qytetarie Kabashi kërkon t’u thotë qytetarëve shqiptarë, por dhe të botës, se rreziku që vjen nga burokracia, nga kriminaliteti i zyrtarizuar ka qenë dhe mbetet në të gjitha kohërat. Filozofi që Konica e shprehte me thënien e tij lapidare “një shoqëri të përparuar e ndërtojnë idealistët, e mbajnë intelektualët, e shkatërrojnë politikanët”.
Nëpërmjet gojës së Kabashit sot u përcillet shqiptarëve mesazhi i Sokratit se qytetarët duhet të reagojnë ndaj padrejtësive, mashtrimit, hipokrizisë, ndaj gjyqtarëve, prokurorëve, politikanëve të korruptuar. Se turma duhet të arsimohet që të bëhet e vetëdijshme. Sokrati na mëson se ata që do ta bëjnë shoqërinë do të jenë të urtët, të mençurit dhe të drejtët. Filozofi i ideve la për brezat ide të fuqishme. Loja e Kabashit ishte shumë e ndjerë aq sa mendoje se Kabashi arrin ta luajë kaq bukur Sokratin se vetë është njeri i mirë si Sokrati. Nuk e kuptoje nëse cinizon Sokrati apo Kabashi, nëse shpërthen Sokrati apo Kabashi, nëse u lodh Sokrati apo Kabashi. Skena do ta detyronte Kabashin të pinte helmin, ndërsa Sokrati i vërtetë i kërkoi Platonit ta kthente në burg, atëherë kur gjyqtarët harruan përse kishin ardhur në gjyq dhe e lanë të dënuarin të paegzekutuar dhe vrapuan të rrëmbenin shpërblimin. Dhe Sokrati, ndonëse ju dha mundësia të largohej, nuk pranoi, ai piu kupën e helmit, duke lënë mesazhin se ligji duhet të zbatohet. Kabashi bëri që Sokrati të fliste shqip.
“Apologjia e vërtetë e Sokratit” u shkrua nga shkrimtari grek Kostas Varnalis, e mbështetur në veprën e Platonit, dishepullit të Sokratit, nga penda e të cilit ka ardhur e gjithë filozofia e Sokratit. Kur dëgjoja Kabashin nuk e dija se sa Sokrat kishte aty, sa Varnalis dhe sa Kabash. Kabashi përmend edhe Albanezët, në monologun e Sokratit, ndonëse mund të kishte thënë Ilirët, Varnalisi përmend turqit në veprën e tij, kur ata as që ekzistonin në kohën e Sokratit. Por gjithsesi në vepër mbetet lagjja Plaka e Athinës dhe Sokrati përmend Dedë e Gjikë e Dedëgjikë. Për të shkuar në origjinal u ndala paraprakisht tek libri “Apologjia e vërtetë e Sokratit” e Varnalisit me dëshirën për ta përqasur atë një ditë me Apologjinë e Platonit dhe lexuar vetë atë.
Për ta ndjerë më afër moralin, filozofinë e Sokratit po ju sjell pjesë nga libri “Apologjia e vërtetë e Sokratit”
Shqiptarët janë të vetmit pjestar autentik të familjes së Pellazgëve
Në Rumani janë gjetur mbishkrime pellazgjike, edhe këto mbishkrime janë të kuptueshme vetëm nëpërmjet gjuhës shqipe, sepse Trakët banorët e vjetër të kësaj toke përbënin një nga fiset më të mbëdha pellazgjike.
Fjala BALL është shumë e përhapur në Rumani, dhe e gjejmë të përzierë në forma të ndryshme, p.sh. BALCRAS = përputhje (në shqip ballakrahas), BALLAS = përballë. Por fjala me Ball që na intereson më shumë në këtë studim është BALUS, për shkak të termit LUS, lutem, që e kemi parë në shumë mbishkrime në Itali. Kuptimi i BALL-LUS është “lutem përballë”.
Në Varin Vend-Kahrun të Tarkuinisë fjalën LUS e gjejmë në formën FE-LUS = me besim lutem, edhe në formën KE-LUS = ke lutjen tonë.
Nuk na rezulton që në Rumani të jenë gjetur mbishkrime trakase të gjata, përkundrazi shumë shpesh janë vetëm toponime, ose përmbajnë vetëm dy fjalë. Meritojnë që të citojmë dy fjalë që janë interesante për ne sepse i hasim në Stelën e Lemnos: ZA-ka = ZË (FAMË)ka, dhe ZËR-ula = i kapur nga poshtë.
Nga kjo pamje e përgjithëshme mund të konstatojmë që në një rajon të madh të brigjeve të Mesdheut, por edhe në brendësi të tokës, flitej e njëjta gjuhë.
Në veprën madhështore të profesorit të universitetit të Kosovës në Prishtinë Skënder Rizaj, që titullohet “Roli i Pellazgo-Iliro-Shqipëtarëve në krijimin e kombeve dhe të kulturave”, gjehen mjaft informazione mbi pellazgët, dhe citime të sakta të burimeve ku janë marrë këto informazione. Përveç kërkimeve në ish Jugosllavi, Rizaj ka bërë kërkime edhe në Azinë e Vogël, dhe falë njohjes së shkëlqyer të gjuhës shqipe, turke, dhe të gjuhëve sllave ka mundur të realizojë një vepër me vlera të mbëdha.
Nuk është momenti që të “zhytemi” në këtë vepër voluminose me mbi 500 faqe, por për këtë studim duhet që të marrim disa citime të Rizajt.
Ai na bën të ditur që historiani turk Sulejman Kulça thotë që sot në botë shqiptarët janë të vetmit pjestar autentik të familjes së pellazgëve. Rizaj na bën të ditur që ilirologu jugosllav Alexander Sticeviç është kategorik kur thotë që ekspertët që duan të jenë preçiz në studimin e ilirëve, duhen që të njohin gjuhën shqipe. Sticeviç na thotë që Ilirët nuk bëjnë pjesë vetëm në të shkuarën, sepse në Ballkan elementi ilir është akoma i gjallë.
“Prandaj thotë ai është a pamundur të shkruash historinë e popujve të Ballkanit pa njohur mirë substraktin kulturor ilir”.
Dhe është pikërisht për këtë arsye që Ilirët paraqesin akoma sot një temë aktualiteti për mbarë Europën.
Dimë që Heredoti ka shkruar për gjurmë të Pellazgo-Ilirëve në Dodonë, dhe që banorët e Epirit, si edhe ata të Korintit e të Peloponezit, flisnin një gjuhë që nuk njihen nga ai (Heredoti). Për më tepër shumë autorë janë të mendimit që Dorët ishin një fis ilir i helenizuar (DOR në shqip do të thot dora).
Tuqididi duke folur për Dorët na bën të ditur që ishin detarë të rrahur, dhe që ishin shtyrë drejt veriut dhe në drejtime të tjera duke kontribuar kështu në formimin e kulturës në botë.
Mbas shumë kërkimesh dhe studimesh, studiuesi Hans Krahe shkruan:
“Një numur i madh i fjalëve të dialektit Dor nuk arrin të kuptohet me anë të gjuhës greke, por shpjegohet më së miri me ligjet e gjuhës ilire”.
Austriaku von Hahn, që për shumë vite ishte konsulli i Janinës, interesohej për repertet arkeologjike të Shqipërisë si edhe për gjuhën dhe traditat e saj. Mbasi kishte vizituar mjaft rajone të Shqipërisë dhe mësuar dialektet e gjuhës shqipe, më 1854 publikon në Vienë një libër interesant, “Albanische studien” ku mbi të tjera shkruan:
“Shqipëtarët janë autokton sepse janë pasardhës direkt të ilirëve, gjithashtu edhe popujt e Maqedonisë dhe të Epirit, të gjithë pasardhës të pellazgëve prehistorik”.
L. Benlöw, në veprën e tij, “La Grëce avant les Grecs” të publikuar në paris më 1877 shkruan:
“Vetëm një gjuhë deri më sot arrin të hedhë dritë mbi emrat e këtyre vëndeve, dhe kjo është gjuha shqipe”.
Norbert Jokl, në librin e tij publikuar më 1924 “Reallexikon der Vorgeschichte” shtrin konsideracionet e tij për Ilirët edhe mbi Trakët:
“Megjithatë ne shohim që trazhgimia gjuhësore që na vjen nga gjuhët e vjetra të Ballkanit, si ajo e Ilirëve dhe e Trakëve, janë ngushtësisht të lidhura me gjuhën shqipe”.
Për të mbaruar me citimet duhet të përmendim disa studiues italianë që janë interesuar për problemin pellazgo-iliro-etrusk.
Ribezzo njeh një harmoni të rëndësishme mbi emrat venet, japig, ilir dhe shqiptar. Lattes pohon që nuk ka asnjë arsye për të mos pranuar një origjinë ilire të popullsive italike. Dhe së fundi Trombetti pohon që fiset ilire janë përhapur gjatë gjithë Gadishullit Italian, nga Veneto në Pulia në Kalabri.
Përveç dëshmive të këtyre studiuesve të nderuar, ka edhe shumë prova arkeologjike që dëshmojnë ngjashmërinë jo vetëm gjuhësore por edhe të ideve krijuese, nëpërmjet monumenteve, monedhave, skulpturave, sjelljes sociale midis Toskëve (Tushi) të Etrurisë dhe atyre të Shqipërisë Jugore. Nuk është fare pa vend që të kujtojmë që akoma sot shqipëtarët e Veriut quhen Gegë dhe ata të jugut Toskë. Territoti I banuar nga Gegët dhe Toskët ishte Iliria e Jugut.
Marrë nga libri L’etrusco lingua viva e autores Nermin Vlora Falaschi
Fjala BALL është shumë e përhapur në Rumani, dhe e gjejmë të përzierë në forma të ndryshme, p.sh. BALCRAS = përputhje (në shqip ballakrahas), BALLAS = përballë. Por fjala me Ball që na intereson më shumë në këtë studim është BALUS, për shkak të termit LUS, lutem, që e kemi parë në shumë mbishkrime në Itali. Kuptimi i BALL-LUS është “lutem përballë”.
Në Varin Vend-Kahrun të Tarkuinisë fjalën LUS e gjejmë në formën FE-LUS = me besim lutem, edhe në formën KE-LUS = ke lutjen tonë.
Nuk na rezulton që në Rumani të jenë gjetur mbishkrime trakase të gjata, përkundrazi shumë shpesh janë vetëm toponime, ose përmbajnë vetëm dy fjalë. Meritojnë që të citojmë dy fjalë që janë interesante për ne sepse i hasim në Stelën e Lemnos: ZA-ka = ZË (FAMË)ka, dhe ZËR-ula = i kapur nga poshtë.
Nga kjo pamje e përgjithëshme mund të konstatojmë që në një rajon të madh të brigjeve të Mesdheut, por edhe në brendësi të tokës, flitej e njëjta gjuhë.
Në veprën madhështore të profesorit të universitetit të Kosovës në Prishtinë Skënder Rizaj, që titullohet “Roli i Pellazgo-Iliro-Shqipëtarëve në krijimin e kombeve dhe të kulturave”, gjehen mjaft informazione mbi pellazgët, dhe citime të sakta të burimeve ku janë marrë këto informazione. Përveç kërkimeve në ish Jugosllavi, Rizaj ka bërë kërkime edhe në Azinë e Vogël, dhe falë njohjes së shkëlqyer të gjuhës shqipe, turke, dhe të gjuhëve sllave ka mundur të realizojë një vepër me vlera të mbëdha.
Nuk është momenti që të “zhytemi” në këtë vepër voluminose me mbi 500 faqe, por për këtë studim duhet që të marrim disa citime të Rizajt.
Ai na bën të ditur që historiani turk Sulejman Kulça thotë që sot në botë shqiptarët janë të vetmit pjestar autentik të familjes së pellazgëve. Rizaj na bën të ditur që ilirologu jugosllav Alexander Sticeviç është kategorik kur thotë që ekspertët që duan të jenë preçiz në studimin e ilirëve, duhen që të njohin gjuhën shqipe. Sticeviç na thotë që Ilirët nuk bëjnë pjesë vetëm në të shkuarën, sepse në Ballkan elementi ilir është akoma i gjallë.
“Prandaj thotë ai është a pamundur të shkruash historinë e popujve të Ballkanit pa njohur mirë substraktin kulturor ilir”.
Dhe është pikërisht për këtë arsye që Ilirët paraqesin akoma sot një temë aktualiteti për mbarë Europën.
Dimë që Heredoti ka shkruar për gjurmë të Pellazgo-Ilirëve në Dodonë, dhe që banorët e Epirit, si edhe ata të Korintit e të Peloponezit, flisnin një gjuhë që nuk njihen nga ai (Heredoti). Për më tepër shumë autorë janë të mendimit që Dorët ishin një fis ilir i helenizuar (DOR në shqip do të thot dora).
Tuqididi duke folur për Dorët na bën të ditur që ishin detarë të rrahur, dhe që ishin shtyrë drejt veriut dhe në drejtime të tjera duke kontribuar kështu në formimin e kulturës në botë.
Mbas shumë kërkimesh dhe studimesh, studiuesi Hans Krahe shkruan:
“Një numur i madh i fjalëve të dialektit Dor nuk arrin të kuptohet me anë të gjuhës greke, por shpjegohet më së miri me ligjet e gjuhës ilire”.
Austriaku von Hahn, që për shumë vite ishte konsulli i Janinës, interesohej për repertet arkeologjike të Shqipërisë si edhe për gjuhën dhe traditat e saj. Mbasi kishte vizituar mjaft rajone të Shqipërisë dhe mësuar dialektet e gjuhës shqipe, më 1854 publikon në Vienë një libër interesant, “Albanische studien” ku mbi të tjera shkruan:
“Shqipëtarët janë autokton sepse janë pasardhës direkt të ilirëve, gjithashtu edhe popujt e Maqedonisë dhe të Epirit, të gjithë pasardhës të pellazgëve prehistorik”.
L. Benlöw, në veprën e tij, “La Grëce avant les Grecs” të publikuar në paris më 1877 shkruan:
“Vetëm një gjuhë deri më sot arrin të hedhë dritë mbi emrat e këtyre vëndeve, dhe kjo është gjuha shqipe”.
Norbert Jokl, në librin e tij publikuar më 1924 “Reallexikon der Vorgeschichte” shtrin konsideracionet e tij për Ilirët edhe mbi Trakët:
“Megjithatë ne shohim që trazhgimia gjuhësore që na vjen nga gjuhët e vjetra të Ballkanit, si ajo e Ilirëve dhe e Trakëve, janë ngushtësisht të lidhura me gjuhën shqipe”.
Për të mbaruar me citimet duhet të përmendim disa studiues italianë që janë interesuar për problemin pellazgo-iliro-etrusk.
Ribezzo njeh një harmoni të rëndësishme mbi emrat venet, japig, ilir dhe shqiptar. Lattes pohon që nuk ka asnjë arsye për të mos pranuar një origjinë ilire të popullsive italike. Dhe së fundi Trombetti pohon që fiset ilire janë përhapur gjatë gjithë Gadishullit Italian, nga Veneto në Pulia në Kalabri.
Përveç dëshmive të këtyre studiuesve të nderuar, ka edhe shumë prova arkeologjike që dëshmojnë ngjashmërinë jo vetëm gjuhësore por edhe të ideve krijuese, nëpërmjet monumenteve, monedhave, skulpturave, sjelljes sociale midis Toskëve (Tushi) të Etrurisë dhe atyre të Shqipërisë Jugore. Nuk është fare pa vend që të kujtojmë që akoma sot shqipëtarët e Veriut quhen Gegë dhe ata të jugut Toskë. Territoti I banuar nga Gegët dhe Toskët ishte Iliria e Jugut.
Marrë nga libri L’etrusco lingua viva e autores Nermin Vlora Falaschi
Abonohu te:
Postimet (Atom)